ՌԱԴԻՈ

Ի՞նչ կարևոր նախապայմաններ պետք է դնի Հայաստանը Թուրքիայի հետ բանակցելուց առաջ

Քաղաքական գիտության Հայաստանի ասոցիացիայի գործադիր տնօրեն Բենիամին Պողոսյանը Sputnik Արմենիայի եթերում խոսել է հայ–թուրքական հաշտեցման մասին և մատնանշել այն կարևոր նախապայմանները, որ պետք է առաջ քաշի ՀՀ–ն բանակցելուց առաջ։
Sputnik
Բանակցել հակառակորդ պետության հետ բոլորովին չի նշանակում ընդունել նրա առաջարկած բոլոր նախապայմանները։ Խոսելով մեկնարկող հայ–թուրքական հաշտեցման ծրագրի մասին` Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում նման կարծիք հայտնեց Քաղաքական գիտության Հայաստանի ասոցիացիայի գործադիր տնօրեն Բենիամին Պողոսյանը։

«Փորձագիտական շրջանակներում որպես բանակցություններում հայկական կողմի ներկայացուցիչ շրջանառվում է երկու անուն`Ժիրայր Լիպարիտյան և Ռուբեն Ռուբինյան, բայց չեմ կարող ասել`նշված անունների շոշափումն իրականության հետ արդյոք որևէ աղերս ունի, կամ եթե ունի, ապա ինչ չափով»,– ասաց միջազգայնագետը։

Պողոսյանի կարծիքով` Թուրքիայի հետ պետք է խոսել, սակայն մենք պետք է հասկանանք`որն է խոսակցության հիմնական թեման։ Եվ այդ բանակցությունների ընթացքում Հայաստանը պետք է հստակ հայտարարի մի քանի բանի մասին, նախ` Արցախի տարածքի ճանաչումն առնվազն 1988 թվականի ԼՂԻՄ–ի սահմաններով, ինչպես նաև կայուն ցամաքային սահմանի ապահովում Հայաստանի հետ, երկրորդ` Հայաստանը պետք է հայտարարի, որ չի մոռացել Թուրքիայի կողմից միջազգային և միջազգային մարդասիրական իրավունքի կոպիտ խախտումները 2020 թվականի Արցախյան պատերազմում, երբ Թուրքիան ուղղակի ներգրավված էր դրանում։ Հայաստանը պետք է շարունակի իրավական բոլոր միջոցներով հասնել նրան, որ Թուրքիան որոշակի գին վճարի այդ խախտումների համար։
«Հստակ պետք է նաև հայտարարել, որ որպես հակառակորդ երկրներ, այդուհանդերձ, կարող ենք ունենալ դիվանագիտական հարաբերություններ, դեսպանատներ, կարող ենք օգտագործել միմյանց տարածքը տարանցիկ նպատակների համար, սակայն Հայաստանը երբեք չպետք է թույլ տա թուրքական տնտեսական ներթափանցում, իսկ այնուհետև տնտեսական գերիշխանության հաստատում երկրի տարածքում»,– ասաց միջազգայնագետը։
Ամեն ինչ շատ վատ սկսվեց, կամ ինչպես հասանք հայ-թուրքական «սիրախաղի» 3–րդ արարին
Պողոսյանի խոսքով` վերոհիշյալ երեք հայտարարությունները հնչեցնելուց հետո պետք է սպասել Թուրքիայի արձագանքին, որպեսզի պարզ լինի`այդ երկիրը ցանկանու՞մ է բանակցել մեզ հետ, թե՞ ոչ։ Մինչդեռ հիմա արդեն իսկ այնպիսի տպավորություն է ստեղծվել, որ Հայաստանն է ընդունել Թուրքիայի կողմից առաջ քաշված նախապայմանները, որպեսզի երկխոսությունը կայանա։ Ըստ նրա`բանակցող անձերի հանգամանքը կարևոր է դետալների ճշգրտման առումով, բայց ոչ ռազմավարության, որովհետև ռազմավարական որոշումներ կայացնում են ոչ թե նրանք, այլ նրանց նշանակողները։
Նշենք, որ Թուրքիայի արտգործնախարար Մևլութ Չավուշօղլուն ԱՄԷ կատարած այցի ժամանակ հայտարարել է, որ ԱՄՆ-ում Թուրքիայի նախկին դեսպան Սերդար Քըլըչը Հայաստանի հետ հարաբերությունների կարգավորման համար հատուկ ներկայացուցիչ կդառնա։
Հայաստանի և Թուրքիայի իշխանություններն ավելի վաղ հայտնել էին երկկողմ հարաբերությունների կարգավորման մտադրության մասին, որի համար հատուկ ներկայացուցիչներ պետք է նշանակվեն։