ՌԱԴԻՈ

Ունենք սեյսմիկ ցանց, որը գրանցում է անգամ ամենաթույլ մագնիտուդով երկրաշարժը. սեյսմոլոգ

ՀՀ ԱԻՆ «Սեյսմիկ պաշտպանության տարածքային ծառայություն» ՊՈԱԿ–ի տնօրենի ժ/պ, սեյսմոլոգ Սոս Մարգարյանը Sputnik Արմենիայի եթերում անդրադարձել է կառույցի գործունեությանը, երկրաշարժերի տիպաբանությանն ու Սպիտակի երկրաշարժից քաղած դասերին։
Sputnik
Այսօր ունենք սեյսմիկ պաշտպանության համակարգ բոլոր բաղադրիչներով` սկսած մոնիթորինգից, վտանգների գնահատումից, վերջացրած տվյալների բազայի հավաքագրումով ու բնակչության ուսուցմամբ։ Այն գրանցում է նույնիսկ ամենաթույլ մագնիտուդով երկրաշարժը, Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում ասաց ՀՀ ԱԻՆ «Սեյսմիկ պաշտպանության տարածքային ծառայություն» ՊՈԱԿ–ի տնօրենի ժ/պ, սեյսմոլոգ Սոս Մարգարյանը։
«Սպիտակի երկրաշարժից առաջ մենք չունեինք այնպիսի կառույց, ինչպիսին ներկայիս սեյսմիկ պաշտպանության ազգային ծառայությունն է, որն այժմ կոչվում է «Սեյսմիկ պաշտպանության տարածքային ծառայություն» ՊՈԱԿ, և երբ այն ստեղծվեց 1991 թվականին, հիմնական նպատակը սեյսմիկ ռիսկայնության գնահատումն ու նվազեցումն էր Երևանում և մարզերում»,– հայտնեց սեյսմոլոգը։
30 վայրկյանում ավերված քաղաքը. Սպիտակի 1988 թ–ի երկրաշարժի արխիվային կադրերը
Ըստ նրա` մարդիկ սովորաբար զգում են համեմատաբար ուժեղ մագնիտուդով երկրաշարժերը, որոնց վերաբերյալ ԱԻՆ–ի պաշտոնական կայքով տրվում է համապատասխան հաղորդագրություն և այդ դեպքում տեսանելի է այն աշխատանքը, որը պարբերաբար իրականացնում է սեյսմիկ ծառայությունը` կատարելով համապատասխան վերլուծություն։
«Երկրաշարժերի կանխատեսումն այսօր էլ աշխարհում համարվում է բարդագույն խնդիր, այդուհանդերձ իրականացվող ամենօրյա մոնիթորինգը չի ներառում միայն դրանց գրանցումը։ Բացի սեյսմոլոգիական ցանցից, ունենք նաև երկրաֆիզիկական և հիդրոերկրաքիմիական մոնիթորինգի համար նախատեսված սարքեր, որոնց շնորհիվ միշտ ֆիքսվում են երկրակեղևում տեղի ունեցող փոփոխությունները։
Սովորաբար կանխատեսվող են համարվում ուժեղ երկրաշարժերը, երբ որոշ չափով հնարավոր է լինում տեսնել ֆիզիկական դաշտերի փոփոխությունները։ Ընթացիկ տարում ունեցանք երկու երկրաշարժ հինգից ցածր մագնիտուդով, որոնք դասական համակարգմամբ՝ չեն դասվում ուժեղների շարքին և դրանք, վախից բացի, այլ հետևանքներ չեն թողել»,– ասաց սեյսմոլոգը։
Ազգային ժողովում հարգեցին երկրաշարժի զոհերի հիշատակը
Մարգարյանը որպես օրինակ վկայակոչեց փետրվարին Երևանում զգացված երկրաշարժը ու հիշեցրեց, որ Սպիտակի երկրաշարժից հետո, բարեբախտաբար, Հայաստանի տարածքում նման ուժգնությամբ արհավիրք չի գրանցվել և առհասարակ՝ մեծ ուժգնությամբ երկրաշարժը չի նախապատրաստվում մեկ շաբաթում կամ տասն օրում, դա համեմատաբար երկար գործընթաց է։
Մարգարյանի դիտարկմամբ` յուրաքանչյուր սեյսմիկ գոտի ունի իր բնութագրող մեծությունը կամ սեյսմիկության պարամետրերը, որոնք համարվում են կայուն, ըստ այդմ` մի գոտին կարող է միջինը տասը տարում գրանցել 2-4 մագնիտուդով երկրաշարժ, մյուս գոտին` քսան տարում։
Կառուցենք ամուր տուն–հայրենիք. նախագահը՝ Սպիտակի երկրաշարժից հետո ապրելու մասին
Հայաստանի ու Վրաստանի սահմանային գոտում, Ջավախքում հաճախ են տեղի ունենում երկրաշարժեր, ինչը նկատելի է նաև հաղորդագրությունների քանակից, իսկ հարավային խզվածքներում ցնցումների հաճախականությունը ավելի փոքր է, բայց դա չի նշանակում, որ դրանք փոքր պոտենցիալ ունեն, պարզապես բնութագրիչներն են տարբեր։
Նշենք, որ Հայաստանում և հարակից տարածքներում կան մի քանի ակտիվ խզվածքներ, որոնք գտնվում են Ջավախքում, Սյունիք–Փամբակում, Սևանում, Գառնիում։