«Շուռ տված» ռասիզմ, սեռափոխություն. Արևմուտքը պառակտվել է ձախ-լիբերալ գաղափարների պատճառով

Այսօր արևմտյան քաղաքակրթությունում մոլեգնում են կրքեր մի շարք լիբերալ արժեքների շուրջ, որոնք մինչ օրս հասարակական կարծիքի համար անսասան էին թվում։ Այսպես, օրինակ, ի՞նչ կարելի է ասել «ռասիզմ» հասկացության մասին, բացի այն, որ ժամանակակից ինտելեկտուալ ու ողջախոհ մարդու համար այն անթույլատրելի է, անընդունելի է իր բոլոր դրսևորումներով։ Բայց՝ ոչ։

Պարզվում է՝ գործող լիբերալ արժեքների ժամանակակից սանդղակում ռասայական տեսությանը ադեկվատ մարդու նման մոտեցումն ամենևին էլ բավարար չէ։ Կա նույնիսկ «կրիտիկական ռասայական տեսություն» եզրույթը, որը ենթադրում է, որ ինքնին ռասիզմը ոչ թե պարզապես մեկ ռասայի նախապաշարմունք է մյուսի դեմ, այլ «սոցիալ - տնտեսական և մշակութային բնույթի գործոնների բարդ համադրություն»:

Խոսքն այն մասին է, որ նույն մոտեցումը, ասենք, օրենսդրության մեջ տարբեր ռասաների ներկայացուցիչների նկատմամբ դեռ ռասիզմի բացակայության երաշխիք չէ։ Հիմարություն, որն ակնհայտորեն չեղած տեղից է հորինվել։ Արդյունքում այն հանգեցնում է յուրօրինակ «շուռ տված ռասիզմի»։ Հանկարծ ստացվում է, որ քրեական իրավունքը պետք է, օրինակ, սպիտակ ռասայի ներկայացուցիչներին ավելի կոշտ վերաբերվի, քան սևերին կամ ասիացիներին։

Նույնը կրթական օրենսդրության մեջ է, որից «կրիտիկական ռասայական տեսության» կողմնակիցները պահանջում են, որ, օրինակ, ավարտական և ընդունելության քննություններում սպիտակ ռասայի ներկայացուցիչներին նախապես ավելի ցածր գնահատականներ դնեն։ Նման մոտեցումը բացատրվում է մեղքի զգացումով, որը սպիտակ ռասայի ներկայացուցիչներն ունեն սևերի նկատմամբ, բայց դա անկեղծ չէ։

Արևմտյան լիբերալ հասարակության մի մասը հավանություն է տալիս նման մոտեցումներին, մյուսը քննադատում է։ Ընդ որում՝ քննարկումները երբեմն անցնում են բարձր տոներով։ Սակայն նման «շուռ տված ռասիզմի» կողմնակիցների մի մասը, ամենայն հավանականությամբ, այդքան էլ անկեղծ չէ։ Ընդ որում, դա կարող է լինել նույնիսկ չգիտակցված լինել՝ պայմանավորված տարրական վախով հասարակության այն հատվածի հանդեպ, որը կարող է օստրակիզմի ենթարկել անհամաձայններին։

Հետաքրքիրն այն է, որ արևմտյան լիբերալ հասարակության շրջանում փոթորկվող տարաձայնությունների մասին նույնիսկ չարժե խոսել։ Դա վերաբերում է և՛ ԼԳԲՏ համայնքի հետ փոխհարաբերություններին, և՛ երեխաների մոտ սեռի փոփոխության քարոզչությանը, և՛ այլ հարցերին։ Ընդ որում, միայն հեռվից է թվում, որ լիբերալ երկրների (ԱՄՆ, Եվրամիություն) հասարակությունը, այնուամենայնիվ, միասնական պոռթկմամբ կրծքով պաշտպանում է այդ «կրիտիկական ռասայական տեսությունն» ու «չեղարկման մշակույթը» և միաձայն հավանություն է տալիս տարրական դպրոցում միասեռական զույգերի ու սեռափոխության մասին տեղեկատվության ուսուցմանը։ Եվ ամենևին էլ հիացած չէ, որ մինչև չափահաս դառնալը երեխաները կարող են տեղեկացված համաձայնվել սեռական հասունացումը երկարաձգելուն, որն անհրաժեշտ է հետագայում սեռափոխության համար։

Sputnik-ի պատվերով նոյեմբերի 24-26-ը Ֆրանսիայում հասարակական կարծիքի հարցումներով զբաղվող ամենահին ընկերության՝ IFop-ի՝ Եվրամիության «կորիզում» (Ֆրանսիա, Գերմանիա, Մեծ Բրիտանիա) ու ԱՄՆ-ում անցկացրած հարցման արդյունքները բավական հետաքրքիր եզրակացությունների են հանգեցնում: Ստացվում է, որ լիբերալ ֆրանսիացիները մեծամասամբ դեմ են «չեղարկման մշակույթին»՝ 38 տոկոսն ընդդեմ 33 տոկոսի։ Ճիշտ է, երիտասարդության շրջանում մեծամասնությունը ողջունում է նման «հանրային օստրակիզմը» (41% ընդդեմ 24%-ի)։ Բայց ավագ սերունդը տրամագծորեն հակառակ կարծիքին է. գերակշռում են նրանք, ովքեր դեմ են արտահայտվում չեղարկման մշակույթին (43%), ու միայն 30%-ն է պաշտպանում այն։

Հետաքրքիր է, որ ֆրանսիացիները, ըստ էության, ավելի հանդուրժող են նույնասեռական զույգերի նկատմամբ. նրանց մասին տարրական դասարաններում դասավանդելը ողջունելի է մեծամասնության համար (48% ընդդեմ 34%): Ճիշտ է, մեծամասնությունը, այնուամենայնիվ, դեմ է, որ երեխաները դպրոցում մանրամասն պատմեն սեռի փոփոխության մասին (41 % կողմ, 42 % դեմ)։ Եվ հասկանալի է, որ կարծիքների այս բոլոր ցուցանիշները տատանվում են 35-ից ցածր ու բարձր տարիքային խմբերի միջև։

Մի շարք դեպքերում երիտասարդ սերունդը շատ ավելի լիբերալ է տրամադրված։ Ինչպես ընդունված է ասել՝ «փոփոխությունների է սպասում»։ Ե՛վ տարրական դասարաններում համասեռամոլության թեմայի ուսուցմանը, և՛ «չեղարկման մշակույթին», և՛ սեռափոխությանը վերաբերում է ավելի քան հանդուրժողաբար, եթե չասենք, որ իրականում ազատություն է պահանջում բառացիորեն ամեն ինչում, ինչ հնարավոր է, ընդհուպ մինչև փորձերը սեռական կյանքում:

Սակայն պետք է հասկանալ, որ հարցը ոչ միայն և ոչ այնքան սերնդափոխության մեջ է։ Չէ որ, իրոք, ենթադրվում է, որ ներկայիս երիտասարդությունն իր էությամբ ավելի լիբերալ է։ Սակայն այդ գործոնը բնավ առաջնային չէ այն առումով, որ մարդուն ընդհանրապես բնորոշ է տարիքի հետ ավելի համբերատար, ավելի զգուշավոր ու խոհեմ դառնալը։

Այնպես որ, սխալ կլինի ենթադրել, որ հին, այսպես ասած, «ռետրոգրադ» սերունդը մի քանի տասնյակ տարի անց կմահանա, և Երկիր մոլորակի վրա միայն լիբերալ տրամադրված մարդիկ կապրեն։ Ավելի շուտ, կարելի է հավատալ, որ 20-ամյա երիտասարդները, որոնք այժմ պահանջում են ազատ ընտրություն սեքսի ու սեռի փոփոխության հարցում, որոնք կարծում են, որ օստրակիզմը միանգամայն ընդունելի բան է, անցնելով որոշակի տարիքային շեմ (պայմանականորեն, 35 տարեկանը), կփոխվեն:

Դե, ֆրանսիացիները ավանդաբար ներքուստ ավելի ազատ են (հիշենք liberté, égalité, fraternité – ազատություն, հավասարություն, եղբայրություն) իրենց արտահայտություններում, ցանկություններում ու կյանքի ոճում: Բայց եթե նույնիսկ նրանց մեծ մասի մոտ տխրահռչակ «լիբերալ արժեքներն» առանձնապես հիացմունք չեն առաջացնում, ապա ինչ կարելի է սպասել, ասենք, շատ ավելի պահպանողական ԱՄՆ-ից կամ Մեծ Բրիտանիայից։ Իսկ Գերմանիայի՞ց։

Հետաքրքիր կլիներ համեմատել, և ահա թե ինչ ստացվեց։ Եթե տարրական դպրոցներում սեռի փոփոխության մասին դասավանդմանը ֆրանսիացիների 41%-ը կողմ է, 42%-ը՝ դեմ, ապա նույն ԱՄՆ–ում այդ ցուցանիշները հետևյալն են՝ 48% դեմ, 40%՝ կողմ։ Գերմանիայում «նորարարությանը» դեմ է 53%–ը, ու միայն 37%-ն է կողմ։ Զարմացնում են սովորաբար ավանդապաշտ բրիտանացիները։ Այնտեղ մեծամասնությունը կողմ է՝ 44% -ն ընդդեմ 39% -ի։

Հանրային օստրակիզմի (կամ «չեղարկման մշակույթի») մասին նույնպես շատ հետաքրքիր պատկեր է ուրվագծվում։ ԱՄՆ-ում 50%-ը դեմ է, ու միայն 30%-ն է կողմ։ Գերմանացիների ու բրիտանացիների մեծ մասը նույնպես հիացած չէ՝ 49–ական տոկոս դեմ է «չեղարկման մշակույթին» ընդդեմ 27-ի (Բրիտանիա) ու 29-ի (Գերմանիա)։

Արդյունքում ունենք հետևյալ պատկերը։ Այնտեղ, որտեղ ուժեղ են ժողովրդավարական կուսակցությունների, «կանաչների», վարդագույն-երկնագույնների դիրքերը և այլն, դպրոցներում միասեռական զույգերի մասին տեղեկատվության դասավանդման ու հասարակության մեջ սեռի փոփոխության գաղափարը արդեն տիրապետում է մտքերի կեսին: Դա ի սկզբանե հասկանալի էր, եթե հաշվի առնենք վերջին տարիների գաղափարական ու տեղեկատվական ճնշումը։

Սակայն նույնիսկ այդ երկրներում դեռ չեն հասել այն բանին, որ պետք է համաձայնել միջամտել երեխայի առողջությանը ու դադարեցնել սեռական զարգացումը։ Կամ, որ օստրակիզմը՝ «չեղարկման մշակույթը», պետք է հասարակության մեջ նորմ դառնա։ Կամ որ ժամանակակից քաղաքակրթությունը պետք է զարգանա այն պարադիգմի մեջ, որը թելադրված է «կրիտիկական ռասայական տեսությամբ»։ Այնպես որ, մարդկային քաղաքակրթության համար կարծես թե ամեն ինչ կորած չէ։

Նշենք, որ Sputnik-ի համար անցկացված հարցմանը մասնակցել է 18 տարեկանից բարձր 4010 մարդ: Այդ թվում՝ Ֆրանսիայում` 1010, Մեծ Բրիտանիայում՝ 996, Գերմանիայում՝ 1003, ԱՄՆ-ում՝ 1001 մարդ։