Տարին գյուղատնտեսական առումով բարենպաստ չէր ամբողջ աշխարհում։ Թե՛ ՌԴ-ում, թե՛ Ղազախստանում, թե՛ Ուկրաինայում և թե՛ եվրոպական մի շարք երկրներում հացահատիկի ցածր բերքատվություն է գրանցվել։ Բացառություն չէ նաև ՀՀ-ն։ Երաշտի հետևանքով ունենք բուսաբուծական արտադրանքի, այդ թվում նաև հացահատիկի անհամեմատ քիչ բերք։ Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում ասաց ՀՀ գյուղատնտեսության նախկին փոխնախարար Գառնիկ Պետրոսյանը։
«Հայաստանն առանց այն էլ ցորենի պաշարների առումով ինքնաբավ չէ։ Այս տարի արդեն դրան գումարվել են երաշտն ու Արցախից ներկրվող ցորենի խմբաքանակի կրճատումը։ Հիմա այդ ինքնաբավության մակարդակը 25-30 տոկոսից չի անցնում»,- նշեց նա։
Նախկին փոխնախարարի խոսքով` ցածր բերքատվությամբ պայմանավորված` Հայաստանում մինչ այս պահը ցորենի գնի էական տատանումներ չեն արձանագրվել։ Պատճառն այն է, որ վերջին 10-ամյակում Հայաստանը ցորենի անհրաժեշտ խմբաքանակը լրացնում է հիմնականում ներմուծման հաշվին։ Ներմուծման գներն էլ գրեթե չեն տարբերվում տեղական ցորենի շուկայական արժեքից։ Հայաստանը հիմնականում ցորենը ներկրում է ՌԴ-ից։
«Վերջին տասնամյակում Հայաստանում հացահատիկ մշակելը դառնում է ոչ ձեռնտու, որովհետև մթերման գինը գրեթե չի տատանվում. այն մշտապես կազմել է միջինը 110 դրամ կամ դրանից մի փոքր ավել կամ պակաս` որակի հետ կապված, որը չի տարբերվում 20-25 տարի առաջվա մթերման գներից, կամ չնչին է այդ տարբերությունը»,- պարզաբանեց նա։
Պետրոսյանի խոսքով` 2000-ականների սկզբին Հայաստանն ուներ մինչև 128.000-130.000 հա աշնանացան ցորենի ցանքատարածություններ։ Այսօր դրանք կրճատվել են ավելի քան երկու անգամ և հասել 50-60.000 հա-ի։ Տարիների ընթացքում թանկացել է աշխատուժը, գրանցվել է վառելանյութի աննախադեպ գնաճ, ավելացել են թունաքիմիկատների, պարարտանյութերի գները, բայց մթերման գինը նույնն է մնացել, որը բացարձակապես չի խթանում հացահատիկի արտադրությունը։
«Մենք ունենք նաև որակյալ սերմացուների խնդիր, տեղում սերմնաբուծության զարգացումը պետք է կազմակերպել, շատ հաճախ դրսից ներմուծված սորտերը ցանկալի արդյունք չեն տալիս, դրանք պետք է անցնեն սորտափորձարկումներ։ Մասնագիտական մոտեցում է անհրաժեշտ հասկանալու համար, թե որ սորտը որ տարածաշրջանում կարելի է մշակել, ինչպիսի արդյունավետություն կարելի է ապահովել»,- հավելեց Պետրոսյանը։
Կարևորագույն խնդիրներից է շարունակում մնալ խորհրդային տարիներին կառուցված ոռոգման համակարգերի նորոգման խնդիրը. եթե խորհրդային վերջին տարիներին շուրջ 280.000 հա հողատարածք էր ոռոգվում, հիմա ոռոգվող հողատարածքների ծավալը չի անցնում 120-125.000 հա-ից։
Ըստ նախկին փոխնախարարի` ոլորտում նաև մասնագետների պակաս կա։ Ու այս ամենը համակարգելու, ավելի արդյունավետ բերքատվություն ունենալու համար անհրաժեշտ են համալիր միջոցառումներ, որոնք իրագործելու պատրաստակամություն կառավարությունը կարծես թե չի դրսևորում։ Ապացույցը գյուղատնտեսական նախարարությունը լուծարելու որոշումն է։
Այսօր մամուլում լուրեր տարածվեցին, որ Չիկագոյում ցորենի գների աննախադեպ աճ է գրանցվել վերջին 9 տարիների ընթացքում` 1 բուշելը (չափման միավոր Անգլիայում, որը հավասար է 36, 37 լիտրի) վաճառվում է 8 դոլարով։ 2012-ից ի վեր նման ռեկորդային ցուցանիշ չի գրանցվել։