ԵՐԵՎԱՆ, 20 հոկտեմբերի – Sputnik, Արամ Գարեգինյան. Բեռնափոխադրումների համար եվրասիական թվային համակարգը պատրաստ կլինի և կփորձարկվի մինչև 2022 թվականի վերջ։ Այս մասին Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում հայտնեց ՌԴ տրանսպորտի նախարարության թվային տրանսպորտային միջանցքների գծով աշխատանքային խմբի ղեկավար Մաքսիմ Գալլը։
ԵԱՏՄ–ի տրանսպորտային միջանցքների համար թվային էկոհամակարգերի մասին որոշումը այս տարվա սեպտեմբերի կեսերին փոխվարչապետների մակարդակով հաստատեց Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի խորհուրդը։
Թվային էկոհամակարգը կներառի պետական վերահսկման էլեկտրոնային բոլոր ծառայություններն ու գործիքները, ինչը թույլ կտա նվազագույնի հասցնել ճանապարհներին մեքենաների պարապուրդները։ Նման գործիքների թվում են նավիգացիոն կապարակնիքները։
Մեքենաների տեղորոշման համակարգերը դեռ ազգային մակարդակով են գործում, սակայն նախագիծը միասնական ցանցի ստեղծում է ենթադրում, ինչի շնորհիվ բեռներ ուղարկողներն ու ստացողները հնարավորություն կստանան հետևել, թե որտեղ է այդ պահին ավտոմեքենան, վերահսկել՝ արդյոք այն անհրաժեշտ հանգստի համար կանգառ կատարում է (ինչը կօգնի խուսափել վթարներից), թե ոչ, ինչպես նաև չի բացվում արդյոք կապարակնիքը և կոնտեյները չնախատեսված փոխադրումների համար։
Բացի այդ, եթե մեքենան կանգնած է մնացել սահմանին (օրինակ, Վերին Լարսում), վերահսկող մարմիններին հնարավոր կլինի բողոք ներկայացնել անհիմն պարապուրդի ու բեռի փչանալու համար։ Բոլոր այս տվյալներին հասանելիություն կունենա նաև ճանապարհային ոստիկանությունը։
Եթե բեռնատարը, օրինակ, Երևանից Ռոստով է ընթանում, ապա Ռոստովում ճանապարհային ոստիկանության աշխատակիցները կտեսնեն նրա բոլոր տվյալները, իսկ դա նշանակում է, որ չեն կանգնեցնի մեքենան։
Թվային համակարգ հնարավոր կլինի ներբեռնել նաև էլեկտրոնային ապրանքագրերը, որպեսզի դրանք կարողանան տեսնել և՛ փոխադրումների մասնակիցները, և՛ հարկային մարմինները (նրանք տվյալներ կունենան այն մասին, թե ուր է արտահանվում ապրանքը և որտեղ պետք է դրա համար ԱԱՀ վճարվի)։
Մինչև նոյեմբերի կեսերը ԵԱՏՄ երկրների իրավասու մարմինները պետք է հաստատեն նախագծի տեխնիկական առաջադրանքները, այնուհետև Եվրասիական հանձնաժողովը պետք է կազմակերպի նման էկոհամակարգի ստեղծումը` հանձնարարելով այն հինգ երկրների ՏՏ ընկերություններից բաղկացած կոնսորցիումին։
Մինչև 2022 թվականի վերջ թվային համակարգը պետք է պատրաստ լինի այնքանով, որ նրան կարողանան միանալ հինգ երկրներից յուրաքանչյուրի ՃՈ-ն, հարկային ծառայության, այլ գերատեսչությունների, ինչպես նաև գործարար համակարգերը։
Միևնույն ժամանակ մեր հանրապետությունները պետք է նման ծառայություններ ստեղծեն, ինչը կարող է մի փոքր շատ ժամանակ զբաղեցնել, պարզաբանեց Գալլը։ Բացի այդ, ԵԱՏՄ–ի համար նախատեսված համակարգը պետք է փոխգործակցի մյուս երկրների և միավորումների տեղեկատվական համակարգերի հետ, օրինակ` Fenix–ի, որը մշակվում է Եվրամիությունում։
«Ի դեպ, ԵՄ–ում այս նախագիծը դեռ սաղմնային վիճակում է, և մենք իրական հնարավորություն ունենք այդ առումով առաջ անցնել մեր եվրոպացի գործընկերներից», – հավելեց Գալլը։
Նշենք, որ նախագիծը ներկայացվել է Երևանում անցկացվող հայ–ռուսական միջտարածաշրջանային 8-րդ ֆորումի ընթացքում։ «ԵԱՏՄ թվային տրանսպորտային միջանցքներ» կոնսորցիումի մասին համաձայնագիրը դեռ անցած տարի ստորագրեցին Ռուսաստանի, Հայաստանի և Բելառուսի գործարար շրջանակների ներկայացուցիչները, հայկական կողմից նրա մեջ ընդգրկվեց «Լոկատոր» ինժեներական ընկերությունը։