ԵՐԵՎԱՆ, 12 հունիսի – Sputnik. Մեծամորի ատոմակայանի հզորությունը արդիականացման արդյունքում ավելացել է 15 տոկոսով։ Այս մասին Sputnik Արմենիայի հետ հարցազրույցում ասել է ՀՀ-ում Ռուսաստանի դեսպան Սերգեյ Կոպիրկինը։
Ինչպես նշել է դիվանագետը, հայկական ԱԷԿ-ն այսօր հուսալիորեն էներգառեսուրսներով է ապահովում երկրի տնտեսության պահանջները, անփոխարինելի է դրա դերը բնակչության համար էներգատարիֆները համեմատաբար ցածր մակարդակում պահպանելու գործում: Պետք չէ մոռանալ նաև մի քանի հազար լավ վարձատրվող աշխատատեղերի մասին։
Այդ պատճառով, չնայած համավարակի և անցյալ տարի Հայաստանում ռազմական դրության հաստատման հետ կապված դժվարություններին, կայանի արդիականացման պլանային խնդիրների իրականացումը եղել և մնում է էներգետիկայի ոլորտում ռուս-հայկական համագործակցության գլխավոր առաջնահերթություններից մեկը:
«Այս տարի իրականացվում է աշխատանքի առանցքային փուլը՝ ռեակտորի պատյանի թրծումն ու վթարային պաշտպանության համակարգի արդիականացումը։ Սա կարևորագույն աշխատանք է ԱԷԿ-ի ծառայության ժամկետի երկարաձգման առումով։ Ինչ վերաբերում է կայանի շահագործմանը մինչև 2026 թվականը, ապա դրա համար անհրաժեշտ աշխատանքների ծավալը կատարված է։ Այն, ինչ արվում է հիմա, արդեն հեռանկարի համար է»,-ասաց Կոպիրկինը։
Հայկական ատոմակայանը հավանական երկրաշարժից չի տուժի. ռուս մասնագետ
Բացի այդ, ավելի ժամանակակից սարքավորումների գործարկման հաշվին, մինչև 2026 թ․-ը ԱԷԿ-ի հուսալի շահագործման երաշխիքներ են ստացվել։
Առաջին փուլի հաջողությունը թույլ տվեց առաջ շարժվել և ձեռնամուխ լինել ԱԷԿ-ի գործող էներգաբլոկի շահագործման կրկնակի երկարաձգման հայեցակարգի մշակմանը։ Հայ մասնագետները, ինչպես նշեց դիվանագետը, անցյալ տարի ընդունված Էներգետիկայի զարգացման ռազմավարության համաձայն, 2034 թվականի հորիզոններից այն կողմ են նայում: Ռուսաստանն իր կողմից չի հերքում կայանի շահագործման ժամկետը երկարացնելու հնարավորությունը։
Ինչ վերաբերում է այս նախագծի իրականացման շրջանակներում ռուս եւ չեխ մասնագետների համագործակցությանը, ապա կարելի է նկատել տարբերությունը բուն Չեխիայում տեղի ունեցող իրավիճակից, որտեղ «Ռոսատոմը» հեռացվել է ԱԷԿ-ի արդիականացման տենդերից:
«Այստեղ, որքան ինձ հայտնի է, չեխ մասնագետները մրցութային հիմունքներով վերջին տարիներին մի շարք մրցույթներ են շահել ինչ-որ ուղղություններով։ Արդիականացման ողջ ծավալի համար պատասխանատու է ռուսական ընկերությունը, բայց, որքան ես հասկանում եմ, չեխ մասնագետները բարեխղճորեն են կատարում պարտավորությունները։ Նրանց հանդեպ բողոքների մասին ինձ հայտնի չէ»,-նշեց դիվանագետը։
«Խաղաղ ատոմի» ոլորտում Ռուսաստանի, Հայաստանի և Չեխիայի միջև համագործակցությունը վաղեմի պատմություն ունի՝ սկսած խորհրդային տարիներից։ Այն ժամանակ լավագույն ռուս, հայ և չեխ մասնագետները միասին էին բացում Հայաստանի համար նոր՝ միջուկային էներգետիկայի դարաշրջանի դռները։
Ինչ վերաբերում է Հայաստանում ռուսական ներդրումների միջոցով նոր ԱԷԿ-ի կառուցման հնարավորությանը, ապա, ըստ Կոպիրկինի, այդ մասին խոսելն առայժմ վաղաժամ է:
«Ես չեմ բացառում, որ կարող են փոխգործակցության նոր թեմաներ առաջանալ, առավել ևս, որ «Ռոսատոմը» հետաքրքիր մշակումներ ունի ամենատարբեր ոլորտներում, այդ թվում՝ ոչ մեծ հզորության ատոմային մոդուլների ոլորտում»,-նշեց դեսպանը։
Նրա խոսքով՝ դա երկու երկրների միջև փոխգործակցության հեռանկարային ուղղություն է։
Հիշեցնենք, որ Հայկական ԱԷԿ-ը միակ ատոմակայանն է Հարավային Կովկասի տարածքում, այն արտադրում է հանրապետությունում արտադրվող ողջ էլեկտրաէներգիայի ավելի քան մեկ երրորդը:
Չէի ասի, թե ռուս գործարարները վախենում են Հայաստանում ներդրում անելուց. Կոպիրկին