ԵՐԵՎԱՆ, 24 ապրիլի - Sputnik. Վերջին իրադարձություններից, մասնավորապես, արցախյան 44–օրյա պատերազմից հետո Թուրքիան կարծես ավելի է թևավորվել, և առաջիկա տարիների համար չկան նախադրյալներ, որ Թուրքիան Հայոց ցեղասպանության ճանաչման կգնա։ Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում նման կարծիք հայտնեց Ցեղասպանության թանգարան–ինստիտուտի տնօրեն Հարություն Մարությանը։
«Թուրքիան ինչպես պատերազմի ընթացքում, այնպես էլ դրանից հետո, շարունակում է իր ցեղասպան քաղաքականությունը` մեզ հետ խոսելով պայմանների լեզվով։ Թուրքիան որևէ կերպ չի փոխել իր մոտեցումները»,–ասաց Մարությանը։
Նրա խոսքով` այս պարագայում միայն ու միայն միջազգային ճնշումը կարող է Թուրքիային ստիպել, որ ճանաչի Ցեղասպանությունը։ Մարությանը նշում է, որ բացի միջազգային կառույցների, հանրության հետ աշխատելուց, Հայաստանն այլ «զենք» չունի։ Հենց միջազգային կառույցների հետ համագործակցությամբ էլ, ըստ նրա, պետք է պայքարենք պատմական արդարության և մեր խախտված իրավունքների վերականգնման համար։
Այս համատեքստում Մարությանը կարևորում է ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի դերը` հույս հայտնելով, որ համանախագահները կակտիվանան Թուրքիայի հարցում իրենց գնահատականներում։
«Կարծում եմ` միջազգային կառույցները համարժեք չեն արձագանքում Թուրքիայի քայլերին։ Ես ավելին եմ ակնկալում։ Սակայն մյուս կողմից` դա ժամանակ պահանջող գործընթաց է, և պետք է անընդհատ շարունակել աշխատանքն այդ ուղղությամբ»,–ասաց Մարությանը։
Հարցն այն է, որ Ցեղասպանության վերապրողներից արդեն գրեթե մարդ չի մնացել, իսկ նրանք, ովքեր դեռ ողջ են, ինչ–որ բան պատմել ի վիճակի չեն։ Հենց այս իսկ պատճառով էլ, ըստ Մարությանի, պետք է նախ վերապրողների ձեռքի տակ եղած տեսագրություններն աշխարհով մեկ տարածել, բացի այդ, վերապրողների ժառանգների հուշերը նաև հավաքագրել, ներկայացնել։
Մարությանը նշեց, որ «Շոա» հիմնադրամը լավագույն օրինակ է. դեռ 1994-ին Սթիվեն Սփիլբերգը հիմնեց հիմնադրամը, որտեղ հավաքագրվել են Հոլոքոստի շուրջ 52 վերապրածների և այլ ականատեսների տեսանյութային վկայություններ, և իր տեսակի մեջ այն աշխարհի ամենամեծ արխիվներից է:
Ջո Բայդենը պատրաստվում է ճանաչել Հայոց ցեղասպանությունը. Wall Street Journal
Ուստի, ըստ Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտի տնօրենի` պետք է մենք էլ աշխատանք տանենք միաժամանակ գիտության, մշակույթի և դիվանագիտության ոլորտներում, որպեսզի միջազգային կառույցներն ու հանրույթը ճնշում գործադրեն Թուրքիայի վրա։
Մարությանն անդրադարձավ նաև Ադրբեջանի տարածքում հայտնված հայկական մշակութային ժառանգությանը` ասելով, որ հետազոտական աշխատանք պետք է արվի։
«Մենք անգլերեն հոդվածներ ենք հրապարակում, բայց ավելի շատ քայլեր պետք է արվեն։ Հիմա ուզում ենք գիտական հարթության մեջ այդ հարցը դիտարկել և լուծումներ առաջարկել։ Այսինքն` կարծում ենք, որ պետք է ինֆորմացիան շատ ավելի լայն տարածում ունենա հենց գիտական հրապարակումների միջոցով»,–ասաց Մարությանը։
Նա նշեց նաև, որ այս ամենին զուգահեռ, պետք է նաև դեօկուպացիայի խնդիր դրվի։
Հավելենք, որ վաղը` ապրիլի 24-ին, Հայոց ցեղասպանության 106-րդ տարելիցն է։
Թուրքերն իրենց գիտաժողովից հետո ցեղասպանության վերաբերյալ կոչ կուղղեն Բայդենին. Մելքոնյան