ԵՐԵՎԱՆ, 24 ապրիլի - Sputnik. Եթե ԱՄՆ իշխանությունները Օսմանյան կայսրությունում տեղի ունեցած իրադարձությունները որպես ցեղասպանություն որակվեն, դա իրավական հետևանք ունենալ չի կարող։ Թուրքական «Anadolu» գործակալության փոխանցմամբ` այսօր այս մասին հայտարարել է Թուրքիայի խորհրդարանի նախագահ Մուստաֆա Շենթոփը:
«Օրենքում գոյություն չունի գեթ մեկ պայման, որը 1915-ի իրադարձությունները որպես ցեղասպանություն որակելու հնարավորություն կտա», - ասել է նա։
Շենթոփի խոսքով` ԱՄՆ նախագահ Ջո Բայդենի կողմից ցեղասպանության հնարավոր ճանաչումը կլինի միայն քաղաքական հայտարարություն՝ առանց իրավական հիմնավորման:
Նա հավելել է, որ Հայաստանի` ցեղասպանության մասին հայտարարությունները հակասում են պատմական փաստերին և ստվերում են Թուրքիայի և Հայաստանի հարաբերությունների կարգավորման փորձերը:
Հիշեցնենք, այսօր նախատեսվում է ԱՄՆ նախագահ Ջո Բայդենի ապրիլքսանչորսյան ամենամյա ուղերձը։ Լուրերի համաձայն` Բայդենն այս տարի կհնչեցնի «ցեղասպանություն» եզրույթը։
Այս լուրերն իրարանցում են առաջացրել Թուրքիայի քաղաքական շրջանակներում։
Թուրքիայի արտգործնախարար Մևլութ Չավուշօղլուն Haberturk-ին ասել էր, որ Բայդենի` ցեղասպանության մասին հնարավոր հայտարարությունը միայն կվնասի երկու երկրների հարաբերությունները։
Հիշեցնենք` Հայոց ցեղասպանություն են անվանում Օսմանյան կայսրությունում և նրան հարակից շրջաններում 1915-1923 թթ. տեղի ունեցած հայերի զանգվածային բռնագաղթը և կոտորածներն ու բռնի կրոնափոխումը։
Այդ կոտորածները ծրագրեցին ու կազմակերպեցին երիտթուրքերը, իսկ հետագայում ավարտին հասցրեց քեմալական կառավարությունը։
Միջազգային առաջին արձագանքն այս իրադարձություններին դրսևորվեց Ֆրանսիայի, Ռուսաստանի, Մեծ Բրիտանիայի` 1915թ. մայիսի 24-ի համատեղ հայտարարությամբ, որտեղ հայ ժողովրդի նկատմամբ կատարված բռնությունները բնորոշվեցին որպես «հանցագործություն մարդկության և քաղաքակրթության դեմ»: Կողմերը կատարված հանցագործության համար պատասխանատու էին համարում թուրքական կառավարությանը:
Շուրջ մեկուկես միլիոն հայ սպանվեց 1915-1923 թթ., իսկ մնացյալ հատվածը կա՛մ բռնի կերպով հավատափոխ եղավ, կա՛մ ապաստան գտավ տարբեր երկրներում:
Օսմանյան կառավարության կողմից իրականացված Հայոց ցեղասպանության փաստը հիմնավորվել է, ճանաչվել ու հաստատվել ականատեսների վկայություններով, օրենքներով, բանաձևերով և բազմաթիվ նահանգների ու միջազգային կազմակերպությունների որոշումներով: