Դավիթ Գալստյան, Sputnik Արմենիա
Խորհրդային տարիներին Ադրբեջանի սահմանին գտնվող Այգեպար գյուղն ավանի կարգավիճակ ուներ։ Այդ պատճառով այս բնակավայրին վարելահողեր և արոտավայրեր չեն տրվել։ Հետևաբար, գյուղում ավանդական գյուղատնտեսությունը զարգացնելու հնարավորություն գրեթե չկա։
Հենց այդ պատճառով «Փարոս» հայ-ամերիկյան բարեգործական հիմնադրամը որոշել է այստեղ ճագարի ֆերմա բացել։ Նախագծի մանրամասները Sputnik Արմենիային պատմել է ծրագրերի համակարգող Արմեն Սիմոնյանը։
Ճագարներ Կալիֆոռնիայից
Ֆերման բացել են նախկին ծխախոտի գործարանի շենքում։ Ճագարների համար օդի ֆիլտրման համակարգ են տեղադրել, ջրամատակարարում և այլ հարմարավետ պայմաններ են ապահովել։
Համեղ և օգտակար ճագարի միս` սահմանամերձ Այգեպարից. նոր նախագիծը կփոխի գյուղի կյանքը
«Երկար քննարկումներից հետո մենք որոշեցինք, որ գյուղում ճագար բուծելու հնարավորություն կա։ Ծրագիրը մեկնարկել է մոտ մեկ տարի առաջ։ Այս պահին արդեն մոտ 100 մայր նապաստակ ունենք և մոտ 500 ձագ։ Նախատեսում ենք մայր նապաստակների գլխաքանակը հասցնել 200-ի, իսկ ընդհանուր քանակը՝ մինչև երկու հազարի»,-պատմեց Սիմոնյանը։
Այգեպարում հատուկ կալիֆոռնիական ճագարներ են բուծում՝ հաշվի առնելով, որ դրանք ավելի մսոտ են ու մորթին` փարթամ։ Նախնական փուլում նախատեսվում է ճագարի միսը վաճառել Հայաստանում, բայց գլխաքանակի ավելացման հետ մեկտեղ հնարավոր է նաև արտաքին շուկաներ դուրս գան։
Ինչ վերաբերում է ճագարների մորթիներին, ապա նախատեսվում է կարուձևի արհեստանոց բացել, որտեղ հագուստ կկարեն․այն նույնպես նախատեսվում է արտահանել։
Բայց նախագծի հեղինակները դրանով չեն սահմանափակվում։ Նապաստակների արտաթորանքն օգտագործում են բիոհումուս ստանալու համար, որը շատ օգտակար է բուսաբուծության մեջ։ Կալիֆոռնիայից նաև հատուկ որդեր են բերել, որոնք պետք է արտադրեն այդ օգտակար հումուսը։
Շուկա դուրս գալու հնարավորություններ արդեն կան։ Սիմոնյանը հույս ունի վաճառքը սկսել մոտ մեկ ամսից։
Բիզնեսը միայն հանուն բիզնեսի չէ
Այգեպարում ֆերմա բացելու հիմնական նպատակը ոչ այնքան բուն բիզնեսն է, որքան մարդկանց համար աշխատատեղեր ստեղծելը։
«Չի կարելի սա մաքուր բիզնես համարել, քանի որ ստացված եկամուտը մենք կրկին ուղղելու ենք Տավուշի մարզի մյուս սահմանամերձ գյուղերի զարգացմանը»,-ասաց Սիմոնյանը։
Նախագծի հեղինակները մտադիր են նաև կերի արտադրություն բացել, սարքավորումներն արդեն ներկրման ճանապարհին են։ Բացի այդ, կստեղծվի չրերի արտադրություն և սառեցման տնտեսություն։
Հիմա ֆերմայում 2-3 մարդ է աշխատում, բայց աշխատակիցների թիվը կավելանա։ Ընդհանուր առմամբ, նախնական հաշվարկներով, տարբեր արտադրություններում ներգրավված կլինի 15-20 մարդ։
Նշենք, որ Այգեպար գյուղը խիստ տուժել է 2020 թ․-ի հուլիսին Ադրբեջանի կողմից Տավուշի մարզի բնակավայրերի հրթիռահրետակոծությունների հետևանքով: Գյուղի վերականգնման գործընթացին Sputnik Արմենիան արդեն անդրադարձել է։