ՌԱԴԻՈ

Սնկի նման աճող նոր կուսակցություններն ու քաղաքականությունը. ի՞նչ խնդիր են նրանք լուծում

Քաղաքագետ Նորայր Դունամալյանը Sputnik Արմենիայի եթերում անդրադարձել է նորաստեղծ կուսակցությունների գործունեությանն ու այն հարցին, թե ինչպես կարող են նրանք ազդել ներքաղաքական գործընթացների վրա կամ իրապես հավակնել իշխանության։ 
Sputnik
Սնկի նման աճող նոր կուսակցություններն ու քաղաքականությունը. ի՞նչ խնդիր են նրանք լուծում

Նորայր Դունամալյանի դիտարկմամբ` բոլոր նախընտրական շրջաններում փորձում են ստեղծել նոր կուսակցություններ` պայքարին մասնակցելու նպատակով, ինչը Հայաստանի պարագայում նույնպես արտասովոր երևույթ չէ` չնայած այն հանգամանքին, որ կա քաղաքական ու տնտեսական ճգնաժամ։ 

 «Վերածնվող Հայաստան». Սյունիքի նախկին մարզպետը կուսակցություն է ստեղծել

«Նոր կուսակցությունները գուցե կբազմանան` հույսը դնելով համամասնական ընտրակարգի վրա, և կփորձեն անցնել խորհրդարան, բայց այստեղ առաջանում են այլ հարցեր, օրինակ` կփոխվի՞ արդյոք Ընտրական օրենսգիրքը, ու եթե փոխվի, ապա կուսակցությունների համար անցնող շեմի իջեցման դեպքում նորաստեղծ կուսակցությունների համար գուցե ավելի ձեռնտու կլինի ընտրություններին մասնակցել առանձին, այլ ոչ թե դաշինքներով»,– նշեց քաղաքագետը։ 

Դունամալյանի կարծիքով` նորաստեղծ կուսակցությունների գործունեության շնորհիվ (որոնց պարագայում անհասկանալի է, թե ովքեր են հիմնադիրներն ու ինչ գաղափարախոսություն ունեն) դժվարանում է ընդհանուր իրավիճակը, դա բերում է նրան, որ լուրջ չեն պայքարում խորհրդարան անցնելու համար, ավելի շուտ ընտրական ձայներ են փախցնում։ Նրանք, ըստ քաղաքագետի, խանգարելու են մեծ կուսակցություններին, որոնք իրապես լուրջ պայքար են մղելու իշխանության համար, իսկ այդ հանգամանքը կարող է օգտագործվել ինչպես իշխանության, այնպես էլ ընդդիմության կաղմից։

Մեզ դավաճաններ են ղեկավարում. կայացավ «3-րդ ուժ» քաղաքացիական նախաձեռնության ժողովը

«Նոր գաղափարները ծնվում են հասարակական խոսույթի ձևավորումից, ու քանի որ մեզ մոտ հետպատերազմյան շրջանում տարբեր անհատներ չեն ձևավորում գաղափարախոսություն, այլ շեշտում են հիմնական դրույթը, թե երկիրը պետք է հանել քաղաքական ճգնաժամից, հետևաբար այդ խնդիրը կարող է լուծել կա՛մ իշխանությունը, կա՛մ ընդդիմությունը։ Բազմակարծությունը կարող է արդյունավետ լինել միայն կայուն հասարակության դեպքում, ինչն այսօր Հայաստանում առկա չէ»,– նշեց քաղաքագետը։ 

Քոչարյանը չի պատրաստվում իր կուսակցությունը ստեղծել, բայց և չի բացառում

Դունամալյանի խոսքով` մեզանում քաղաքական դաշտը միշտ եղել է անձնավորված, և դա բնորոշ է նաև մեծ կուսակցություններին, իսկ հեղինակության գործոնը կարող է նրանց առաջընթացին նպաստել միայն այն դեպքում, եթե պահպանվեն ռեյտինգային ընտրակարգի որոշ տարրեր և մարդիկ ընտրությունների գնան տարածքային ցուցակներով։ Ըստ նրա` այստեղ ավելի շատ ընտրական տեխնոլոգիաների հարց է, այլ ոչ թե գաղափարախոսությունների պայքար։ 

Անդրադառնալով այն իրողությանը, որ որոշ կուսակցություններ ընդհանրապես չեն մասնակցում ընտրություններին և երբևէ խորհրդարանում չեն եղել, Դունամալյանն ընդգծեց, որ նման փոքր կուսակցություններն ավելի շուտ որոշակի ծառայություններ են մատուցում քաղաքական դաշտի մեծ կուսակցություններին, հիմնական խաղացողներին, օրինակ` ձայներ բերելու, որոշ սոցիալական խավերի շահերը ներկայացնելու և նրանց մեծ կուսակցությունների հետ կապելու տեսքով, հետևաբար ակտիվ են այնքան ժամանակ, որքան կա ծառայություններ մատուցելու հնարավորություն։ 

Կուսակցություններ ստեղծելու ընթացակարգը հեշտացվեց. ԱԺ-ն նոր օրենք է ընդունել

Քաղաքագետի համոզմամբ`եթե գրանցված բոլոր կուսակցությունները մասնակցեն ընտրություններին, կլինի քաոս։ Ըստ նրա` կարելի է քաղաքացիներին պարտադրել քվերակության գնալ, սակայն նույն կերպ չի կարելի վարվել կուսակցությունների հետ` նրանց պարտադրելով մասնակցել ընտրություններին, որովհետև դա կախված է նրանց ռեսուրսներից, անդամների թվաքանակից, քաղաքական նպատակադրություններից, հետևաբար, նրանց պարտադրելը կընկալվի որպես բացասական երևույթ։