ԵՐԵՎԱՆ, 14 փետրվարի – Sputnik, Արամ Գարեգինյան։ Հայաստանի գործարարները վերջին երկու ամսվա ընթացքում արդեն մի քանի գործնական քննարկումներ են ունեցել Չինաստան արտահանում իրականացնելու հնարավորությունների մասին։ Քննարկումները հենց այնպես չեն անցկացվում. գործարարները փնտրում են այն հարցի պատասխանը, թե ինչպես գնորդ գտնել, ինչպես հասցնել նրանց ապրանքը, ինչպես աշխատել նրանց հետ և ինչպես անհրաժեշտության դեպքում իրավական աջակցություն ստանալ։
Երկար տարիներ պետությունը բիզնեսին չի օգնել նման ոչ մի հարցում։ Ուրեմն մեկ ճանապարհ է մնում` փորձի փոխանակում և փոխօգնություն։ Գործարարները սկսել են հանդիպումների մասնակցել, որտեղ միմյանց պատմում են, թե ով և ինչպես է կարողանում արտահանում իրականացնել Չինաստան, ինչպես նաև ընթացակարգային խնդիրներ են լուծում։ Նման երկու հանդիպում է արդեն անցկացրել Export Armenia ընկերությունը (այն միավորում է գործարարների և փորձագետների)։ Այդ հանդիպումներին էր հրավիրվել նաև ՉԺՀ–ում Հայաստանի նոր առևտրային ներկայացուցիչ Վարազդատ Կարապետյանը (ԱԺ նախկին պատգամավոր)։
Հայաստանից Չինաստան արտահանման հաջող օրինակներ եղել են, բայց դեռ դրանք միայն առանձին անհատների հաջողություններ են (և կրկին բավական սահմանափակ)։ Հիմնականում արտահանումը վերաբերում է գինուն և թունդ ոգելիչ խմիչքներին, մի փոքր պակաս` շոկոլադին և ծխախոտին։
Հանդիպումների մասնակիցներից մեկը` Zizi (Չինաստանից ԱՄՆ բեռնափոխադրումների գծով լոգիստիկ օպերատոր) ընկերության հիմնադիր Էդգար Մարգարյանը նշում է, որ անհրաժեշտ է հաշվի առնել ամեն ինչ. ինչն են ապահովագրում բեռնափոխադրողները (իսկ նրանք ամեն ինչ չեն ապահովագրում), ինչպես կառուցել հարաբերությունները չինացի գործընկերների հետ և ինչպես ներկայացնել ապրանքը։
Չինաստանը տեղյակ է Արցախի մարդասիրական բնույթի խնդիրներից. Ֆան Յունը` Միրզոյանին
Օրինակ, եթե դուք անմիջապես համաձայնում եք չինացի գործարարի գնառաջարկին, նա դադարում է ձեզ լուրջ վերաբերվել։ Ցանկացած գործարքի վերաբերյալ բանակցություններ է պետք տանել` դա անշեղ օրենք է։ Բանակցություններն ավելի հուսալի է վարել ոչ թե մեսենջերով, այլ էլեկտրոնային նամակագրության տեսքով (հետագայում հիմք ունենալու համար)։
Սակայն բոլոր այս (և մի շարք այլ) կանոններ չեն օգնի, եթե ապրանքը նույնիսկ մի փոքր անորակ լինի։ Մարգարյանը նշում է, որ այդ պատճառով ռիսկային է Չինաստան մսամթերք կամ պանիր արտահանելը, քանի դեռ Հայաստանի և Չինաստանի միջև հուսալի լոգիստիկա չի հաստատվել։
«Ինչպես արդեն ասացի, կոնտեյներային բեռնափոխադրողները ապահովագրում են ձեր բեռը միայն այն դեպքում, եթե որևէ բան է պատահել կոնտեյների հետ, օրինակ, եթե այն շուռ է եկել կամ ընկել ծովը։ Սակայն եթե կոնտեյները նորմալ է հասել, իսկ բեռը փչացել է, բեռնափոխադրողը դրա համար պատասխանատու չէ (նույնիսկ եթե ապրանքը սառցարանում են տեղափոխել)։ Իսկ նորմայից փոքր–ինչ շեղումով ապրանքը կարող են ոչ միայն չանցկացնել, այլև՝ առգրավել», – Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում նշեց Մարգարյանը։
Այդ պատճառով դժվար է տեղափոխել նաև հավաքական բեռներ, այսինքն մի քանի արտադրողների ապրանքներ մեկ ընդհանուր ապրանքանիշի տակ։ Չինաստան ապրանքն արտահանելուց առաջ անհրաժեշտ է ուղարկել ապրանքի նմուշները, որոնք կստուգեն և կհաստատեն ՉԺՀ վերահսկող մարմինները։ Այդ տվյալներով են համեմատելու ձեր բեռը, երբ այն տեղ հասնի։ Մաքսային ծառայության աշխատակիցները արագ լաբորատոր ստուգման համար կոնտեյներից փորձամուշ են վերցնում։ Եվ եթե արդյունքը չհամապատասխանի սկզբնական տվյալներին, ձեր ապրանքը կարող են կրկին չընդունել նույնիսկ եթե այն փչացած չէ, այլ պարզապես մի փոքր այլ պարունակություն ունի։
«Այսպես թե այնպես, սկսել պետք է փոքր ծավալներից։ Ընդ որում ավելորդ չէ հերթական անգամ հստակեցնելը. Չինաստանի համար փոքր մասնաբաժինը, մեզ համար, սակայն` հսկայական է։ Այսինքն եթե նույնիսկ աշխատենք մեկ շրջանի կամ նույնիսկ մեկ միջին քաղաքի խանութների ցանցի հետ, կարելի է վաճառել մեզ համար բավական մեծ ծավալներ։ Նման փորձ ունենք Ռուսաստանի հետ. այնտեղ շեշտը դրել ենք ոչ թե դաշնային, այլ մարզային առևտրային ցանցի վրա։ Դա թույլ է տալիս վաճառքը զարգացնել դինամիկ, բայց առանց արտադրության համար շոկի։ Բնականաբար, դա հատկապես ճիշտ է Չինաստանի պարագայում, որտեղ շուկան մեծ է», – ընդգծում է Export Armenia ընկերության համահիմնադիր Էմիլ Ստեփանյանը։
Ի՞նչ էր ծխում առաջնորդը, կամ Չինաստանում հայկական նոր ապրանքներ կհայտնվեն
Նման քննարկումներ Export Armenia–ն ու նրա մասնակիցներն ուզում են անցկացնել նաև այլ արտասահմանյան շուկաների վերաբերյալ։