Լրատվամիջոցների հաղորդագրություններից. «Նշված հասցեում գտնվող կառավարական առանձնատները փոխանցվում են Հայաստանի առողջապահության նախարարությանը՝ բուժիչ-կազդուրիչ ու բժշկական հաստատությունների վերապրոֆիլավորման համար»։ Հրապարակվել է 1988 թվականի օգոստոսին։
Իշխանությունը չէր ուզում, որ լարված իրավիճակ լինի, ու սոցիալական արդարությունը վերականգնելու համար դուրս գրեց կուսակցական վերնախավին կառավարական ամառանոցներից ու գրանցեց այնտեղ սովորական քաղաքացիներին։ Այնուամենայնիվ՝ մարդկանց նյարդերի վրա ամենաշատը ազդող՝ Կոնդում գտնվող առանձնատանը ձեռք չտվին։ Դրան չափազանց լավ են պահպանվել ու հիմա էլ նույն կարգավիճակն ունեն. այնտեղ այսօր ապրում է ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը։ Բայց դա միայն նրա համար է լավ։
Հարց․ ինչու, երբ խորհրդային Կոնդում ուրիշ մարդիկ էին ապրում, ամեն ինչ այդքան վատ չէր։ Խորհրդային համակեցության կանոնները թույլ էի տալիս, որ կոմունիստական գլխավոր ղեկավարներն արտոնություններ ունենան, ու դա ինչպես հարկն էր ընդունվում։ Եթե պետք է՝ պետք է։
Եվ երկրորդ՝ այն ժամանակ հայերը թեև ճոխ կյանքով չէին ապրում, բայց երաշխավորված աշխատանք, անվճար կրթություն, բուժում, նաև սոցիալական արտոնությունների փաթեթ ունեին։
7 օլիմպիադաների մասնակցած Յուրի Սարգսյանի մոսկովյան սխրանքն ու Կարեն Դեմիրճյանի խոստումը
Եվ ի վերջո կադրերն ամեն ինչ որոշում էին։ Կարեն Դեմիրճյանը, Ֆադեյ Սարգսյանը, Հրանտ Ոսկանյանը փողոցից մարդիկ չէին, նրանք կենսագրություն ու արժանի աշխատանքային ցանկ ունեցող մարդիկ էին։
Այնուամենայնիվ սկսվեց վերակառուցումը, պետք էր ժամանակին համահունչ քայլել. այն, ինչ երեկ սովորական էր, այսօր աչք էր ծակում։
Հայկական ԽՍՀ նախարարների խորհրդի գործերի կառավարչի տեղակալ Ռոբերտ Մեհրաբյանի խոսքից.
«Հանրապետության գեղատեսիլ, բայց հեռավոր անկյուններում կան բազում տներ ու տնակներ, որոնք տարվա մեծ մասը փակ են մնում։ Դա այդպես կոչված` կառավարական ամառանոցներն են, ընդունելության տները և նման հաստատությունները։ Հիմա դրանց տերերն են դառնալու աշխատանքի վետերանները, որբ երեխաները, ինտերնացիոնալիստ մարտիկները»։
Դարձան։ Ընտրյալների համար դադարեցրին նոր դղյակներ կառուցել, բայց Կոնդն ինչպես կար, այդպես էլ մնաց՝ սպասելով նոր տերերին։
Խորհրդային տիպի բնակարանից Կոնդի ամառանոց տեղափոխվելուց հետո Փաշինյանն առաջին հերթն ի՞նչ արեց։ Լայն բացեց դռներն ու ներկայացրեց հասարակությանը տան ներքին հարդարանքը, այդ թվում՝ լոգասենյակները։ Ու՞մ էր դա պետք։ Հենց իրեն․ իբր՝ տեսեք, Հայաստանի հպարտ քաղաքացիներ՝ ինչպես են այստեղ ապրել նախկիններն ու ինչպես եմ ես ապրելու։
Տեսանք։ Լավ ճոխ սկսեց ապրել, փակ ռեժիմով և ուժեղացված անվտանգության համակարգով, ամեն ինչ ինչպես կար, այդպես էլ մնաց, մի բան չէր ստացվում, աններդաշնակ էր հնչում, մի բան այն չէր։ Ինչը՞։ Հարցը Նիկոլ Վովայի Փաշինյանի մեջ էր։
Նա շատ միջին դպրոց է ավարտել Իջևանում, կիսատ է թողել ուսումը ԵՊՀ-ում, գոռգոռացել, աղմկել ու համաժողովրդական դժգոհության ալիքի վրա քաղաքական բարձրունքների է հասել։ Վատ հավաքվող կոմունալ բնակարանից հայտնվել է «իշխանական» պալատներում։ Ինչի՞ համար էր դա պետք ժողովրդի սիրելիին։
Երբ աշխատում էի որպես «Իզվեստիա» թերթի սեփական թղթակից, ժամանակ առ ժամանակ աշխատանքի բերումով Կոնդ էի այցելում։ Փաշինյանի էքսկուրսիաներից հետո ամառանոցները նկարագրելու կարիք չկա։ Ի՞նչն է ամենաշատը հիշվել։
Կարեն Դեմիրճյանի «Չայկան», կամ ինչպես էին ՀԽՍՀ-ում տեղափոխում բարձրաստիճան հյուրերին
Մատուցող Պատրիկը։ Նա անգլոսաքս էր, միշտ ձիգ էր, տիրապետում էր էթիկետի նրբություններին․ նրան ուզում էր միշտ «դուք»-ով դիմել։ Պարզապես անհնար է պատկերացնել, որ նրա սպասարկած սեղանի մոտ չալաղաջի ոսկոր կրծեն կամ ձեռքով բերան մաքրեն։
Այնպիսի տպավորություն է, որ Կոնդի «հավերժական» ամառանոցները շուտով նոր տերեր կունենան։ Դեռ անհայտ է՝ ով կբնակվի այնտեղ։ Իսկ գուցե արժե ինչպես 80-ականներին, փոխանցել այն ղարաբաղյան պատերազմում տուժածներին, դարձնել վերականգնողական կենտրոն, այլ կիրառություն գտնել՝ մեկընդմիշտ «վատ բնակարանի» չար համբավից ազատվելու համար։
Ձեռքի հետ՝ չիմացողների համար։ Անցյալ դարի 50-ականներին Հայաստանի առաջին դեմքերը հրաժարականից հետո շարունակում էին ապրել այնտեղ, որտեղ ապրում էին․ ԿԿ առաջին քարտուղար Սուրեն Թովմասյանը՝ Աբովյան փողոցում, Հայաստանի Գերագույն խորհրդի նախագահության նախագահ Շմավոն Առուշանյանը՝ Թումանյան պողոտայում, ԿԿ առաջին քարտուղար Յակով Զարոբյանը՝ «Կասկադում»։