Նիկոլ Փաշինյանը, ում ավելի ու ավելի հաճախ են անվանում «վարչապետի պաշտոնը զբաղեցնող անձ», իր ընդդիմադիրներին խորհրդակցության է հրավիրել։ Օրակարգը․ խոսել ԱԺ արտահերթ ընտրությունների մասին։
Երկխոսության էությունը․ Հայաստանի ճակատագիրը պետք է վճռվի ոչ թե փողոցային ապստամբություններով, որի կոչն անում է Հանուն հայրենիքի փրկության շարժումը, այլ զանգվածների ազատ կամարտահայտման միջոցով, ինչպես ենթադրում է Նիկոլ Փաշինյանը։
Կողքից դիտորդի կանխատեսում․ հեղափոխական պայթյունը կարող է շատ ավելի շուտ տեղի ունենալ, քան Փաշինյանի հակառակորդները կընդունեն կամ կմերժեն վարչապետի առաջարկը։
Որտեղի՞ց է այս կանխատեսումը։ Ադրբեջանին սահմանակից քաղաքների, գյուղերի և ավանների ղեկավարների մարտական (բառի ամենաուղիղ իմաստով) տրամադրությունից, որոնք իրենց մաշկի վրա են զգում իրենց տներին, դաշտերին և գետերին թշնամու սողեսող մոտենալու հետևանքները։ Խոսքը, մասնավորապես, Քաջարանի, Կապանի, Գորիսի քաղաքապետների, այլ համայքների ղեկավարների, կամավորական ջոկատների հրամանատարների մասին է, որոնք առանց զենքի մնացել են հակառակորդի զինված ուժերին դեմ հանդիման, ոչ թե հրացանի կրակոցի, այլ մեկնված ձեռքի հեռավորության վրա։
Կապանի քաղաքապետը սահմանների դեմարկացիայի որևէ փաստաթուղթ չի տեսել
Մինչ Երևանում ընթացող բողոքի ակցիաները ձանձրացնում են իրենց միօրինակությամբ և դադարում են տպավորություն գործել, Ադրբեջանը Հայաստանից մեկը մյուսի հետևից յուղոտ կտորներ է պոկում, ասելով․ «Սա մերն է, իսկ այ նա՝ ձերը»։ Սահմանամերձ գյուղերի բնակիչների նրբազգաց լսողությունը որսում է չասված «դեռ»-ը, այսինքն՝ «դեռ ձերն է»։ Ախորժակը, ինչպես գիտենք, ուտելիս է բացվում, և ոչ ոք չգիտի, թե Բաքուն դեռ քանի քաղաք, գյուղ, ավան, տուն, գյուղատնտեսական տարածք և այլ բաներ կվերցնի։
Հայաստանի իշխանությունների լռությունը համաձայնությո՞ւն է հարևանի կամայականություններին, իրենք իրենց հարցնում են գյուղացիները, որոնք չեն պատրաստվում մատաղացու գառ դառնալ։ Արդեն սահմանամերձ գյուղերի բնակիչներին զենք բաժանելու պահանջներ են հնչում, աչքերը բացելու, ինքնապաշտպանություն կազմակերպելու կոչեր են լսվում։ Եվ ահա օրվա գերագույն հարցը․ իսկ Հայաստանը բանակ ունի՞։ Եվ եթե ունի, որտե՞ղ է այն և ինչո՞վ է զբաղված։ Եթե իշխանությունը ականջ չդնի «հեռուներից» հնչող ահազանգերին, ևս մեկ սխալ կգործի, գուցե՝ ճակատագրական։
Ներկայիս ծայրահեղ իրավիճակում այնպես է ստացվել, որ հայ գյուղացիները քաղաքացիներից առաջ են անցնում ոչ միայն ծրագրերով, այլև գործողություններով և երևում է՝ սովորել են հասնել իրենց ուզածին։ Հիշեցնենք։
Շուռնուխ գյուղից ոչ մի հատված Ադրբեջանին դեռ չի հանձնվել. գյուղապետ
Տարեսկզբին իշխանությունը ֆերմերներին արգելել էր կենդանիներին բակում մորթել, գյուղացիներին ուղղորդելով սպանդանոց, որը շատ ավելի թանկ կնստեր։ Նրանք զիջումներ պահանջեցին։ Կառավարությունն ասաց՝ ո՛չ։ Ֆերմերները հասան կառավարության մուտքի մոտ և միաձայն ասացին․ «Մեր ասածով կլինի»։ Կառավարությունը ստիպված եղավ զիջել։
Իրենց ասածը պնդելով՝ անհնազանդ գյուղացիները հասնում էին ջրատարների, գյուղական ճանապարհների կառուցմանը և այլն։ Բայց դրանք տնտեսական պահանջներ էին։ Հասել է ռազմաքաղաքական պահանջների ժամը։
Ամենաթարմերից։ Կապան համայնքի ղեկավար Գևորգ Փարսյանը ՀՀ պաշտպանության նախարարից բացեիբաց բացատրություն է պահանջում․ ինչո՞ւ կապանցիներին ստիպեցին հանձնել լավ ամրացված դիրքերը։ Պաշտպանական ամրույթները ամբողջ գյուղական համայնքով էին ստեղծել, իսկ դրանք թողնել-հետ քաշվելու հրամանը քաղաքից եկավ։ Ինչպե՞ս հասկանալ։
Քաջարանի քաղաքապետ Մանվել Փարամազյանը իշխանություններին մեղադրում է անգործության համար և խոստանում է ժողովրդին ոտքի հանել՝ սեփական քաղաքը պաշտպանելու։ Եվ սա դեռ ամենամեծ պահանջները չեն։ Մինչ մայրաքաղաքային բողոքավորները ձնագնդիկներ են շպրտում վարչապետի ու նրա նախարարների լիմուզինների վրա, կամավորականների՝ պատերազմի անցած հրամանատարներն արդեն մարդկանց ի զեն են կոչում և չեն թաքցնում Փաշինյանի ու նրա թիմի դեմ ուժ կիրառելու մտադրությունը։ Սա արդեն պարզապես վտանգավոր չէ, սա շատ վտանգավոր է։
Որտեղի՞ց այսպիսի վճռականությունը։ Գյուղերում ապրող մարդիկ բառացիորեն իրեն հողերն են կորցնում, կորցրածը վերադարձնելու և մնացածը պահպանելու համար նրանք ամեն ինչի պատրաստ են։ Այս հողում են ապրել նրանց պապերը, նախապապերը, այս հողում են իրենք մեծացել, այսօր այնտեղ ապրում են նրանց որդիներն ու թոռները, իսկ հիմա գյուղով ադրբեջանական տանկ է անցնում, ճանապարհին տրորելով «Որոտան» ցուցանակը։ Տանկիստների համար զվարճալի է, որոտանցիների համար՝ ցավալի ու անհասկանալի, թե ինչու են Հայաստանի վերահսկողության տակ մնացած տարածքներում ադրբեջանցի տանկիստները խուլիգանություն անում։
Ադրբեջանցիները պահանջում են իրենց փոխանցել Շուռնուխի 12 տները. ի՞նչ է պատմում գյուղապետը
Երևանում նստած իշխանությունների վրա սահմանամերձ շրջաններում արդեն հույս չեն դնում, բայց դա չի նշանակում, թե հաշտվել են իրավիճակի հետ։ Ժամանակին հուսահատության հասած ռուս գյուղացիների շրջանում հայտնվեցին պուգաչովները, բոլոտնիկովները, ռազինները, որոնք պատրաստ էին կատաղած ապստամբներին առաջնորդել Մոսկվայի դեմ կռվելու։ Չարժե զարմանալ, եթե վաղը-մյուս օրը Գորիսի, Կապանի, Գեղարքունիքի լեռներից Երևանում հայտնվեն ինքնապահպանման հույսին մնացած մարդիկ։
ՀՀ Ազգային անվտանգության ծառայության աշխատակիցները, որոնք վերահսկում են Գորիս-Կապան ավտոճանապարհը, բոլոր վարորդների հեռախոսահամարներ են տալիս և խորհուրդ․ «Երբ կհայտնվեք հակառակորդի նշանառության տակ գտնվող 4 կմ-անոց հատվածում, արագ անցեք, ոչ մի դեպքում կանգ չառնեք։ Գերի ընկնելու դեպքում զանգել այս հեռախոսահամարով»։ Ականջ է սղոցում․ «Երբ կհայտնվեք․․․»։ Հնարավոր չէ հայտնվել սեփական հողում, ինչպես հնարավոր չէ հայտնվել սեփական տանը։
Սահմանամերձ շրջանների բնակիչների արձագանքը․ «Հիմա ի՞նչ, նրանք, ովքեր 2018թ․-ին փողոց էին փակում ու Նիկոլին իշխանության բերում, գո՞հ եք։ Ստացա՞ք այն, ինչ ուզում էիք»։
Հիմա էլ Ամանորյա տոնածառը Արցախի մայրաքաղաքում, որը նույնպես փորձում էին ՀՀ մարզերի թվում ներառել։ Տոնածառը մերժեցին, քանի որ այն առաջարկում էր Փաշինյանի տիկինը։ «Վալեքս Գարդեն» հյուրանոցում, որտեղ պատրաստվում էին մանկական տոնահանդես կազմակերպել, հայտարարություն էր կախված․ «Ես դեմ եմ Աննա Հակոբյանի կազմակերպած ամանորյա մանկական տոնակատարությանը։ Դավաճանն իրավունք չունի ոտք դնել իմ վիրավոր Արցախ, որից ընդամենը փոքր մասն է մնացել։ Մենք մեր երեխաներին Նոր տարի կնվիրենք առանց ձեր կեղտոտ նվերների»։
Վարչապետի գործունեությունը սպառնում է պետության շահին, հնարավոր չէ սպասել. Ղազինյան
․․․ Վերջին օրերի ժամանակագրությունից․ Գորիս-Կապան ավտոճանապարհին՝ Շուռնուխ գյուղ չհասած, ադրբեջանցիները ռուս խաղաղապահների ուղեկցությամբ խցանման մեջ են ընկել, հայտնում է Գորիսի փոխքաղաքապետ Մենուա Հովսեփյանը։ Նրանք, հավանաբար, եկել էին հողերն ընդունելու, բայց ոչ ոք չէր պատրաստվում հանձնել դրանք։
-Էս երկիրը տեր չունի,-շարունակում է փոխքաղաքապետը,-Հայաստանը, որը ներկայացնում է Նիկոլ Փաշինյանը, լրիվ տարբերվում է Հայաստանից, որը մենք ենք ներկայացնում։ Նա հիմա ընտրությունների մասին է մտածում, փոխանակ մեր հողերի մասին մտածի։ Նա պատասխան կտա նրա համար, ինչ այսօր կատարվում է Սյունիքում,-ասում է Մենուա Հովսեփյանը։
Այս խոսքերը ոչ մի դեպքում չի կարելի ականջի հետև գցել։