ՌԱԴԻՈ

Ռուսաստանին և Իրանին ձեռնտու չէ Արցախը թուրքոմաններով և վարձկաններով բնակեցնելը

Артак Маркосян
Ժողովրդագրագետ Արտակ Մարկոսյանը Sputnik Արմենիայի եթերում անդրադարձել է այն խնդրին, որ Ադրբեջանն ու Թուրքիան ցանկանում են Արցախի գրավյալ տարածքներում բնակեցնել թուրքոմաններին ու Սիրիայից բերած վարձկաններին։ 
Sputnik
Ռուսաստանին և Իրանին ձեռնտու չէ Արցախը թուրքոմաններով և վարձկաններով բնակեցնելը
Ռուսաստանին և Իրանին ձեռնտու չէ Արցախը թուրքոմաններով և վարձկաններով բնակեցնելը

Մամուլում շրջանառվող տեղեկատվության համաձայն` Անկարան սկսել է գրանցել Սիրիայում ապրող թուրքոման ընտանիքներին, որոնք պատրաստ են բնակվել Թուրքիայի անմիջական աջակցությամբ Ադրբեջանի սանձազերծած պատերազմի ժամանակ Արցախից գրաված տարածքներում։

Поддерживаемые Турцией сирийские боевики на окраине деревни Аль-Гандура, к северо-западу от Манбидж на севере сирийской провинции Алеппо (16 октября 2019). Сирия
Սիրիացի թուրքոմանները ԼՂ–ում. «ուղևորություն» դեպի պատերա՞զմ, թե՞ մեծ վերաբնակեցում

Ժողովրդագրագետ Արտակ Մարկոսյանի դիտարկմամբ` Ադրբեջանի ղեկավարությունը 26 տարի շարունակ շրջանառում էր այն թեզը, որ հողերը պետք է հետ վերցնեն, որպեզի իրենց այսպես կոչված փախստականները վերադառնան Արցախ և հարակից շրջաններ։ Ըստ նրա` Ադրբեջանի կողմից շրջանառվող 1 միլիոն փախստականների թվաքանակն իրականության հետ որևէ կապ չունի։

«Արցախին հարակից յոթ շրջանները քիչ բնակեցված են եղել նաև խորհրդային ժամանակաշրջանում, հատկապես հարավային շրջանները` Ֆիզուլին, Ջաբրայիլը, Զանգելանը և Կուբաթլուն։ Ադրբեջանցիների փաստացի հիմնական դրույթն այն էր, որ փախստականները պետք է անպայման վերադառնան իրենց նախկին բնակավայրերը, մինչդեռ պետք է հասկանալ, որ հենց Ադրբեջանում մեծացել է փախստականների ժառանգների մի սերունդ, որը բնակվել է Աֆշերոնյան թերակզու բնակավայրերում և գուցե նրանց մի մասը, հատկապես տարեցները կցանկանան վերադառնալ, բայց երիտասարդների վերադարձը քիչ իրատեսական է թվում, քանզի նրանք չեն փոխի իրենց կենցաղվարությունը, չեն թողնի աշխատանքը, առավել հարմարավետ պայմանները, որպեսզի բնակվեն նոր տարածքներում»,– նշեց ժողովրդագրագետը։

Թուրքական «կրուտիտլար». Էրդողանը փորձում է Արցախը վերաբնակեցնել թուրքմենական ընտանիքներով

Ինչ վերաբերում է բուն Արցախի գրավյալ տարածքներում թուրքոմանների կամ սիրիացի վարձկանների բնակեցման խնդրին, Արտակ Մարկոսյանն ընդգծեց, որ դա դժվար իրականանալի ծրագիր է, որովհետև նման դեմոգրաֆիկ տեղաշարժի պարագայում կառաջանան քաղաքական շատ լուրջ խնդիրներ, և առաջին հերթին հակազդեցություն կլինի Ռուսաստանի ու Իրանի կողմից, քանզի նրանց նույնպես ձեռնտու չէ Արցախը թուրքոմաններով և վարձկաններով բնակեցնելը, այդ երկրները գրկաբաց չեն ընդունի նման լուծումը։

Ժողովրդագրագետը վկայակոչեց նաև Ալիևի տեսակետը, ըստ որի` Ադրբեջանին անհրաժեշտ կլինի 13 տարի, որպեսզի ականազերծվեն տարածքները և կատարվեն մեծածավալ ներդրումներ ու կառուցապատման աշխատանքներ, ուստի ադրբեջանցիների վերաբնակեցումը շատ արագ տեղի չի ունենա։       

Գրիգորյան. «Թուրքիան փորձում է ուժեղացնել իր ազդեցությունը»