Վերջին տարիներին սմբուկը շատ «նորաձև» է դարձել ։ Տարբեր երկրների շեֆ խոհարարները նոր բացահայտումներ են անում ու տարատեսակ ուտեստներ պատրաստում այս բանջարեղենով։
Զարմանալի չէ, քանի որ այն տարբեր միկրոտարրերի գանձարան է, սակայն ունի մի շարք լուրջ հակացուցումներ։ Ամեն ինչի մասին՝ հերթով։
Ընդհանուր առմամբ սմբուկի կիրառումը սննդի մեջ դրական ազդեցություն է ունենում ամբողջ օրգանիզմի վրա ու օգնում է շատ հիվանդությունների կանխարգելման հարցում։ Միաժամանակ չի կարելի ասել, որ պտուղը հարուստ է վիտամիններով․ այն ասկորբինաթթու ու В խմբի վիտամիններ է պարունակում, սակայն քիչ քանակությամբ։
Օգտակար է գեղեցիկ կազմվածք ունենալու համար
Սննդաբանների կարծիքով՝ սմբուկը դասվում է գեղեցիկ կազմվածք ապահովող լավագույն մթերքների շարքում։ Այս պտղի հարյուր գրամը ընդամենը 30 կկալ է պարունակում, միաժամանակ այն հարուստ է բջջանյութով, որը կարող է օրգանիզմից դուրս բերել ավելորդ հեղուկը։ Իսկ պեկտինի բարձր քանակությունը նպաստում է աղիների լիարժեք աշխատանքին։
Ի՞նչ է կատարվում օրգանիզմում, երբ «շպանկա» ենք ուտում
Սակայն պետք է հաշվի առնել, որ տապակելիս սմբուկը շատ հեշտ է ձեթը ներծծում, այդ պատճառով վերջնական ուտեստը կարող է չափազանց յուղոտ լինել։ Պետք է նկատի ունենալ, որ այս բանջարեղենի կտորները 10 րոպե ջրի մեջ պահելուց հետո դրանք ավելի քիչ ձեթ կներծծեն։
Կարգավորում է սրտի աշխատանքը
Սմբուկը նպաստում է օրգանիզմից խոլեստերինի վնասակար ավելցուկը հեռացմանը, հենց այդ պատճառով սննդաբանները խորհուրդ են տալիս սմբուկ շատ օգտագործել հատկապես սրտանոթային հիվանդությունների հակում ունեցող մարդկանց։
Միաժամանակ սմբուկի միջուկում եղած կալիումը նպաստում է նյութափոխանակությանն ու խթանում սրտի աշխատանքը։
Շատ օգտակար է շաքարային դիաբետ ունեցողների համար, քանի որ դրա կիրառումը նվազեցնում է արյան մեջ գլյուկոզայի խտությունը։
Օգտակար է վահանաձև գեղձի ճիշտ աշխատանքի համար
Հայտնի է, որ վահանաձև գեղձը կենսական կարևորություն ունեցող օրգան է, որն ազդում է ամբողջ օրգանիզմի՝ նյարդային համակարգի, նյութափոխանակության, բջիջների ու հյուսվածքների աճի վրա։ Յոդն իր հերթին մարդու օրգանիզմի ամենապահանջված միկրոտարրերից է, քանի որ այն անհրաժեշտ է վահանաձև գեղձի հորմոնների սինթեզի համար։
Սմբուկը հարուստ է յոդով, այդ պատճառով էլ այն մաքրելուց հետո ձեռքերը սկսում են սևանալ։ Հետևաբար՝ այն հրաշալի միջոց է խպիպից ազատվելու համար։
Դանդաղեցնում է ծերացումը
Սմբուկի բաղադրության մեջ եղած հակաօքսիդանտները ճնշում են ժամանակից շուտ ծերություն առաջացնող ազատ ռադիկալների ազդեցությունը։ Հակաօքսիդանտների շնորհիվ նվազում է նաև ուռուցքաբանական հիվանդությունների զարգացման ռիսկը։ Իսկ պղնձի պարունակությունը բարենպաստ ազդեցություն ունի արյան բաղադրության ու դեմքի մաշկի որակի լավացման վրա։
Պետք է նշել, որ սմբուկը գրեթե չի կորցնում հակաօքսիդանտները խաշելիս կամ տապակելու ընթացքում։
Կարգավորում է նյարդային համակարգի աշխատանքը
Սմբուկը բարերար ազդեցություն ունի նաև նյարդային համակարգի վրա, օգնում է պայքարել դեպրեսիայի դեմ, նվազեցնում է Ալցհայմերի ու Պարկինսոնի հիվանդությունների զարգացումը։
Բացի այդ, շատ օգտակար է տարեցների համար, որոնք տառապում են հոդերի տարատեսակ հիվանդություններով, քանի որ նպաստում է ոսկրային ու կռճիկային հյուսվածքների բջիջների վերականգնմանը։
Ազատում է վատ սովորությունից
Այս պտուղն օգնում է հաղթահարել կախվածությունը նիկոտինից։ Նիկոտինաթթվի բարձր պարունակության շնորհիվ սմբուկով պատրաստված ուտեստները նվազեցնում են ծխելու ցանկությունն ու օգնում հրաժարվել վատ սովորությունից։
Հակացուցումները
Սմբուկը հակացուցված է խոցերի ու գաստրիտների դեպքում։ Բացի այդ, այն խորհուրդ չի տրվում օգտագործել մարդկանց, որոնք ունեն երիկամային հիվանդություններ։ Սմբուկի մեջ կան օսկալատներ՝ օրգանիկ թթուներ, որոնք կարող են միավորվել կալցիումի հետ ու պինդ բյուրեղային նյութեր առաջացնել։
Պետք է հաշվի առնել, որ չափից շատ հասած պտուղներում ալկալոիդ սոլանին է գոյանում, որը բավականին թունավոր նյութ է։ Այն սրտխառնոց, փսխելու ցանկություն ու աղիների ծակծկոց է առաջացնում։ Սոլանինը առկա է հատկապես կեղևի մեջ։
Սմբուկի «տարիքը» կարելի է որոշել դրա կեղևով ու պտղակոթով։ Շագանակագույն պտղակոթը վկայում է այն մասին, որ պտուղը բավականին շուտ է պոկվել, թարմ սմբուկի վրա շագանակագույն հետքեր չկան, այն փափուկ ու սղլիկ է լինում, իսկ արտաքինից՝ հարթ տեսք է ունենում։