Ինչ կտա մոնիթորինգային համակարգը բանակցություններին. փորձագետը` Փաշինյանի առաջարկի մասին

Հայկական և ադրբեջանական զինված ուժերի միջև սկսված մարտերը «վերակենդանացրել» են սահմանին մոնիթորինգային համակարգ ստեղծելու մոռացված թեման։ Այդ համակարգը թույլ կտա գտնել և պատասխանատվության ենթարկել իրավիճակի սրման մեղավորներին։
Sputnik
Ինչ կտա մոնիթորինգային համակարգը բանակցություններին. փորձագետը` Փաշինյանի առաջարկի մասին

Հայաստանի իշխանությունները վերադարձել են այն թեզին, որ անհրաժեշտ է ղարաբաղյան հակամարտության գոտում և հայ-ադրբեջանական սահմանին ստեղծել միջադեպերի միջազգային մոնիթորինգի համակարգ:

Ադրբեջանը հերթական հարձակումն է ձեռնարկել. հակառակորդը կորուստներ ունի

Նշված հարցին օրեր առաջ զինվորականների հետ խորհրդակցության ժամանակ անդրադարձել էր նաև վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը: «Մենք բոլորս պետք է ի վերջո դուրս գանք հրադադարի ռեժիմի խախտումների մասին շարունակական հայտարարությունների շրջապտույտից, և պետք է հրադադարի ռեժիմի պահպանման վստահելի մոնիթորինգի միջազգային համակարգ ստեղծվի»,– ասել էր նա։

Ռազմական հարցերով փորձագետ Կարեն Վերանյանը կարծում է, որ նախևառաջ միջազգային հանրության, մասնավորապես ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համար դա առաջնակարգ նշանակություն ունեցող հարցերից է, որը կարող է իրապես նպաստել բանակցային գործընթացի առարկայացմանն ու ավելի արդյունավետ դարձնելուն, և երկրորդ՝ դա կտա ավելի կառուցողական լուծում հիշյալ հարցին՝ բարձրացնելով Մինսկի խմբի միջնորդական առաքելության արդյունավետությունը, ներգրավվածության մակարդակը բանակցային գործընթացում: Հարցը հանգամանորեն քննարկվել էր նաև Սանկտ Պետերբուրգում և Վիեննայում:

«Ի վերջո դրական իմաստով նման ճնշումներն իսկապես անհրաժեշտ են, որպեսզի Ադրբեջանի ռազմաքաղաքական ղեկավարությունը գա բանակցային սեղանի մոտ, ինչը հնարավորություն կտա բանակցել հստակ, առարկայական հարցերի շուրջ, որ խաղաղությանն իրոք այլընտրանք չլինի», - Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում ասաց փորձագետը:

Վերանյանի կարծիքով՝ Ադրբեջանն ամեն անգամ դիմում է սադրանքների, միջազգային հանրությունը դատապարտում է, բայց այդ ամենը կրում է շարունակական բնույթ:

Բանակի համար ամենաշատը գումարներ են փոխանցել հենց ՀՀ–ից. Թուրքիայից էլ է փոխանցում եղել

«Այս տրամաբանությունը փոխելու համար անհրաժեշտ է, որ միջազգային միջնորդների համակարգը դառնա ավելի թիրախային և չսահմանափակվի զուտ հայտարարություններով կամ շփման գծում դիտորդական մոնիթորինգ իրականացնելու առաքելությամբ: Խնդիրն ավելի խորքային է»,- նշեց փորձագետը:

Նրա գնահատմամբ՝ մոնիթորինգի համակարգը չի բավարարում հայկական կողմին այն ձևաչափով, որով հիմա աշխատում է, այսինքն՝ դիտորդներն արձանագրում են սահմանային տեղաշարժերը, Ադրբեջանի կողմից նախաձեռնվող գործողությունները, որոնք հանգեցնում են սահմանային միջադեպերի, այնուհետև գրանցված արդյունքները փոխանցվում են համապատասխան ինստիտուտին, որն իր հերթին հանդես է գալիս հայտարարություններով, սակայն այդ ամենը թիրախային լուրջ հետևանքներ չի թողնում ո՛չ միայն բանակցային գործընթացի արդյունավետությունը բարձրացնելու, ո՛չ էլ Ադրբեջանի ռազմաքաղաքական ղեկավարությանը զսպելու ուղղությամբ, հետևաբար դիտորդների մոնիթորինգային առաքելության ընդլայնման և մակարդակը բարձրացնելու խնդիր կա:

Վերանյանի համոզմամբ՝ միջնորդները պետք է օժտված լինեն իրավական, տնտեսական պատժամիջոցներ կիրառելու գործառույթներով, ինչի շնորհիվ կկարողանան ավելի խորքային մոտեցում ցուցաբերել գործընթացներին, որոնք խաթարում են ընդհանուր կայունությունը տարածաշրջանում: