ԵՐԵՎԱՆ, 18 հունիսի – Sputnik. 2004 թվականին Աթենքում կայացած օլիմպիական խաղերից հետո, որտեղ հայ օլիմպիականները հաջողության չհասան, Գագիկ Ծառուկյանը ստանձնեց Հայաստանի օլիմպիական կոմիտեի նախագահի պաշտոնը: Հաջորդած երեք օլիմպիադաներում մեր երկիրը բազմաթիվ մեդալներ է նվաճել:
Հայաստանի կառավարությունը սպորտի զարգացման համար գումարներ իհարկե հատկացնում է: Մարզական դպրոցներից մինչև մեծ սպորտ տարեկան կտրվածքով հատկացվող գումարի չափը 2019-ին, օրինակ, կազմել է 3, 750 միլիարդ դրամ (այստեղ ներառված են բոլոր մարզաձևերը, բացի ֆուտբոլից): Իսկ կոնկրետ մեծ սպորտի կայունությունը (ազգային հավաքականների) ապահովելու համար հատկացվող գումարը 1,3 միլիարդ դրամ է:
Սպորտային ֆեդերացիաները ստացվող գումարներով կարող են կազմակերպել ուսումնամարզական հավաքաներ ու մեկնել մրցումների: Բայց այդ գումարները ֆեդերացիաների աշխատանքն ապահովելու վրա չեն կարող ծախսվել: Այդ դեպքում ինչպես են աշխատավարձ ստանում ֆեդերացիաների աշխատակիցները: ՀԱՕԿ-ի շատ աշխատակիցներ փաստում են, որ պետության կողմից հատկացված գումարները տարեկան կտրվածքով չեն բավականացնում: Ու այդ բացը միշտ լրացրել է ՀԱՕԿ-ը: Հարց է առաջանում, իսկ ՀԱՕԿ-ը ինչ գումարներով է կարողանում ֆինանսավորել սպորտային ֆեդերացիաներին, կամ ինչ ֆինանսական հոսքեր կան մարզիկներին պարգևատրելու համար: Պարզվում է, որ այդ հարցերը լուծվել են Գագիկ Ծառուկյանի միջոցներով:
Գաղտնիք չէ, որ տարիներ շարունակ Հայաստանի մարզիկների լավագույն տասնյակը որպես պարգևատրում ստացել է ավտոմեքենաներ ու դրամական խոշոր պարգևներ: Ռիո դե Ժանեյրոյի օլիմպիական խաղերից հետո, օլիմպիական չեմպիոն Արթուր Ալեքսանյանը, արծաթե մեդալակիրներ Միհրան Հարությունյանն ու Գոռ Մինասյանը որպես պարգևատրում բացի մեծ գումարներից ստացան նաև թանկարժեք բնակարաններ: Ու ըստ մեր աղբյուրների, այդ ամենը Գագիկ Ծառուկյանն է նվիրել:
Միջազգային կարգի խոշոր մրցումներից հետո պետությունը հայ մարզիկներին պարգևատրում է։ Սահմանված դրամական պարգևատրումներ կան նաև օլիմպիական խաղերում: Մասնավորապես արդեն հաստատված են պարգևավճարները Տոկիոյում առաջիկայում կայանալիք օլիմպիական խաղերի համար: Չեմպիոնը կստանա 20 մլն, արծաթե մեդալակիրը 15 մլն, իսկ բրոնզե մեդալակիրը 10 մլն դրամ: Նույնը եղել է նաև 2016 թվականի օլիմպիական խաղերի ժամանակ, բայց աչքի ընկած մարզիկները ստացել են նաև թանկարժեք պարգևներ։ Եվ դրանք մարզիկները ստացել են ոչ թե ՀԱՕԿ-ից, այլ ՀԱՕԿ-ի նախագահ Գագիկ Ծառուկյանից:
«Մենք իրենց կսովորեցնենք խոսելու ձևը». Փաշինյանը ներկայացրեց Ծառուկյանների քրգործերը
Հենակետային համարվող մարզաձերում ֆինանսաական օգնություն ապահովելու համար ժամանակի ընթացքում հայտնի գործարարները դարձան ֆեդերացիաների նախագահներ:Հայաստանի ըմբշամարտի ֆեդերացիայի նախագահ ընտրվեց սկզբում Սամվել Ալեքսնյանը (2002-2008թթ.), իսկ հետո Սամվել Կարապետյանը (2008-2016): Նրանց օրոք ըմբշամարտում ֆինանսական խնդիրներ չառաջացան: Ծանրամարտի ֆեդերացիան էլ որոշ ժամանակ գլխավորում էր Արմեն Շահազիզյանը: Նորից նույնը՝ ֆինանսական խնդիրներ չկային:
Այս գործարարները որոշ ժամանակ անց հեռացան իրենց ֆեդերացիաներից, ֆինանսական խնդիրները գլուխ բարձրացրեցին: Ու դեռևս 2018 թվականին Հունահռոմեական ըմբշամարտի Հայաստանի հավաքականի արդեն նախկին մարզիչ Լևոն Ջուլֆալակյանը մի միտք ասաց։
«Ֆեդերացիայի նախկին նախագահ Սամվել Կարապետյանին շնորհակալ ենք կատարած աշխատանքի համար: Նրա հրաժարականից հետո մենք խնդիրների առաջ կանգնեցինք: Միայն պետական ֆինանսավորումը չէր բավականացնում հավաքականների, ֆեդերացիայի ծախսերը հոգալու համար: Այդ ժամանակ մեզ ձեռք մեկնեց ՀԱՕԿ նախագահ Գագիկ Ծառուկյանը: Նրա շնորհիվ մենք կարողացանք ուսումնամարզական հավաքներ անցկացնել, պատշաճ կերպով մասնակցել աշխարհի առաջնությանը, որի արդյունքները բոլորը լավ գիտեն»:
ԱԺ պատգամավոր, աշխարհի չեմպիոն և օլիմպիական խաղերի արծաթե մեդալակիր Արսեն Ջուլֆալակյանը երեկ Facebook-ի իր էջում գրել էր. «Հարց. արդյո՞ք մարզիկը պարտք Է նշված կառույցներին/ինստիտուտներին կամ դրանց ղեկավարներին, թե դա ուղղակի տվյալ մարզիկի հաղթանակների գնահատականն է այդ կառույցների/ինստիտուների կողմից։ Իսկ եթե պարտք է, ապա կոնկրետ ու՞մ»։ Ի դեպ, նույն Ջուլֆալակյանը խոստովանել է, որ Գագիկ Ծոռուկյանից տուն է նվեր ստացել։
Ինչպես պարզ դարձավ, առանց Ծառուկյանի ներդրման դժվար թե հնարավոր լիներ հաջողության հասնել այնպիսի մարզաձևերում, ինչպիսիք են ծանրամարտն ու ըմբշամարտը։
Բայց ներկայումս առաջացած իրավիճակն ավելի շատ անպատասխան հարցեր է առաջացնում: Եվ ամենակարևոր հարցը. եթե սպորտն այդքան շատ է կախված բիզնեսից, ապա ով և ինչպես կօգնի մեր մարզիկներին Տոկիոյում 2021-ի Օլիմպիական խաղերի նախաշեմին:
Մեր օլիմպիական թիմը դեռ լիարժեք կազմավորված չէ, ու մենք դեռ ունենք վարկանիշներ վաստակելու խնդիր: Նորից պետք է սպասենք, որ ժամանա՞ կը տա առաջացած բոլոր հարցերի պատասխանները:
Թեժ օր Ծառուկյանի համար. օրվա խրոնիկան` լուսանկարներով
Իսկ պետք է պատրաստվել արդեն հիմա, առջևում վարկանիշային մրցումներ են։ Ծառուկյանի օրոք Պեկինի օլիմպիական խաղերում մեր հավաքականը 2008 թվականին նվաճել է 6 բրոնզե մեդալ, 2012 թվականին Լոնդոնում ՝ 1 արծաթե և 2 բրոնզե մեդալ, 2016 թվականին Ռիո դե Ժանեյրոյում ՝ 1 ոսկե և 3 արծաթե մեդալ: Իսկ թե ինչ կլինի 2021 թվականին Տոկիոյում ՝ կերևա մեկ տարի աց։ Այսքանից հետո փորձենք քաղաքականությունը չկապել սպորտի հետ։