ԵՐԵՎԱՆ, 11 մայիսի - Sputnik. Արդարադատության նախարար Ռուստամ Բադասյանը ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հետ Facebook-ի ուղիղ եթերում քննարկման ժամանակ հայտնեց, որ դատավորների համատարած վեթինգ հնարավոր չէ՝ առանց Սահմանադրությունը փոխելու։
Նախարարը նման տեսակետ հնչեցրեց, երբ վարչապետը նրան հարց ուղղեց՝ ինչպես անել, որ «վատ» դատավորները գնան համակարգից, ինչն էլ հենց ենթադրում է վեթինգը։
Նախարարը ներկայացրեց, որ առաջին անգամ դատական օրենսգրքում հայտարարագիր ներկայացնելն ու դրա վերլուծության արդյունքում կոռուպցիայի կանխարգելման հանձնաժողովի՝ գույքի ավելացման կամ պարտավորությունների նվազեցման դեպքում պատշաճ բացատրություն չներկայացնելը արձանագրվում է որպես վարքագծի կանոն։ Օրինակ՝ դատավորի մոտ տեղի է ունեցել գույքի ավելացում հաշվետու տարվա ընթացքում, բայց անձի եկամուտներով չի հիմնավորվում, որ նա կարող էր նման գույք ձեռք բերել, սա վարքագծի կանոն է, դրա վերաբերյալ պատշաճ բացատրությունը չներկայացնելը կամ ինչ-որ տեղեկություն հայտարարագրում թաքցնելը, կարող է հագեցնել քրեական պատասխանատվության։
Անդրադառանալով համատարած վեթինգին, նախարարը բերեց Ալբանիայի օրինակը։
«Կա տարբերություն ալբանական վեթինգի և հայկական վեթինգի միջև։ Եթե մենք ուզում ենք այդ ճանապարհով գնալ, ապա դա նշանակում է՝ ամբողջ դատական համակարգի դատավորներին ստուգել միաժամանակ։ Սա անելու համար միանշանակ պետք են Սահմանադրական փոփոխություններ, առանց որի հնարավոր չէ իրականացնել համատարած վեթինգ։ Օրինակ՝ Ալբանիայում ստեղծվել է հատուկ մարմին, որի կարգավիճակը Սահմանադրությամբ հավասարեցված է եղել դատական ատյանին և ստեղծվել է մեկ այլ մարմին, որտեղ վերաքննության կարգով քննարկվում էին դատավորների վեթինգի հետ կապված վեճերը։ Արդյունքում՝ 2019 թվականին Ալբանիայի Գերագույն դատարանում մնացել էր 19 դատավորից ընդամենը մեկը, իսկ Սահմանադրական դատարանում՝ 4-ը, որը բավարար էր, որպեսզի վեճն ընդունեին, սակայն բավարար չէր, որպեսզի քննություն արվեր։ Բոլորի սպասումն այն է, որ վեթինգը իրականացվելու է միանգամից։ Սակայն դա երկար պրոցես է»,-բացատրեց նախարարը։
Նա առաջարկեց համատարած վեթինգին մոտենալ Սահմանադրական փոփոխություններով և ընտրել այնպիսի մոդել, որը կհամապատասխանի եվրոպական ստանդարտներին։
Վարչապետը համաձայնեց՝ նշելով, որ կարևոր է, որ այդ փոփոխությունների ընթացքում դատարաններն աշխատեն։
Հիշեցնենք՝ ըստ օրենքի նախագծի՝ կոռուպցիայի կանխարգելման հանձնաժողովը ստուգելու է դատավորների գույքը։
ՀՀ կառավարությունը ՍԴ անդամներին մինչև 2020թ.–ի դեկտեմբերի 31-ը ժամանակ էր տվել հրաժարական տալու համար` դրա դիմաց խոստանալով կենսաթոշակ` ամսական աշխատավարձի ու հավելավճարների չափով։
Նախագահը ստորագրել է դատավորների «վեթինգի» վիճահարույց օրենքը
Ավելի ուշ որոշվեց սահմանադրական ճգնաժամը լուծելու նպատակով երկրում հանրաքվե անցկացնել, որը պետք է կայանար ապրիլի 5-ին, սակայն Հայաստանում արտակարգ դրություն հայտարարելուց հետո ապրիլի 5-ին նախանշված սահմանադրական փոփոխությունների հանրաքվեն ավտոմատ կերպով չեղարկվեց, քանի որ ՀՀ Սահմանադրության 208-րդ հոդվածի համաձայն՝ արտակարգ դրության ժամանակ հանրաքվե չի անցկացվում: Իսկ «Հանրաքվեի մասին» օրենքի 12-րդ հոդվածը նշում է, որ «ռազմական կամ արտակարգ դրության պատճառով չանցկացված հանրաքվեն անցկացվում է ռազմական կամ արտակարգ դրության ավարտից ոչ շուտ, քան 50 և ոչ ուշ, քան 65 օր հետո»:
Մարտի 17-ին ԿԸՀ-ն հայտարարեց, որ Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության փոփոխությունների հանրաքվեի նախապատրաստման և անցկացման նպատակով իրականացվող բոլոր աշխատանքները, գործընթացները և միջոցառումները դադարեցվում են գործընթացի բոլոր մասնակիցների կողմից: