ԵՐԵՎԱՆ, 4 մայիսի – Sputnik․ Հնարավոր է` Հայաստանն առայժմ կարողանա պահպանել դեպի Եվրամիություն արտահանման արտոնյալ պայմանները։ Տեղեկությունն այսօր ԱԺ Տարածաշրջանային և եվրասիական ինտեգրման հարցերի մշտական հանձնաժողովի նիստում հայտնեց էկոնոմիկայի փոխնախարար Վարոս Սիմոնյանը։
Նրա խոսքով` ավելի քան 10 տարի Հայաստանն ապրանքների մեծ մասը դեպի ԵՄ երկրներ արտահանում է զրոյական կամ իջեցված մաքսային տուրքերով։ Դրանք տարածվում են Հայաստանից արտահանվող ապրանքների մեծ մասի վրա (առանձին տարիներին՝ ավելի քան 90%-ի)։
Այնուամենայնիվ, 2018 թվականից Հայաստանն անցել է բնակչության մեկ շնչի հաշվով միջինից բարձր եկամուտ ունեցող երկրների խումբ։ 2018 թ․-ին հանրապետության ՀՆԱ-ն մեկ շնչի հաշվով կազմել է 4 212 դոլար՝ Համաշխարհային բանկի տվյալներով։
Ընդ որում՝ միջինից բարձր մակարդակը սկսվում էր 3 896 դոլարից (2019թ․-ի համար այն վերանայվել է, բայց Համաշխարհային բանկը Հայաստանի մասին 2019–ի տվյալներ չունի)։
Դա նշանակում է, որ հանրապետությունն այլևս չի կարող օգտվել ոչ հարուստ երկրների համար նախատեսված Եվրամիության մաքսային արտոնություններից։
«Այսպիսով, Եվրախորհուրդը նախատեսել էր, որ 2022թ․-ից Հայաստանը դուրս կգա GSP ռեժիմից։ Բայց հնարավոր է, հաշվի առնելով ներկայիս պայմանները, այդ ժամկետը երկարաձգվի։ Դա կախված կլինի տարեվերջի մեր տնտեսական ցուցանիշներից»,-ավելացրել է Սիմոնյանը։
«Արտաքին պարտքի ավելացումն անխուսափելի է»․ ֆինանսների նախարար
Այսպես թե այնպես, 2023թ․-ին Եվրամիությունը մտադիր է վերանայել ամբողջ GSP համակարգը, ինչպես Հայաստանի, այնպես էլ այլ երկրների համար։ Թե ինչպիսին կլինի այդ վերանայումը, ըստ փոխնախարարի, դեռ հայտնի չէ։
Բացի այդ, Սիմոնյանը ընդգծել է, որ հայկական ձեռնարկությունները պետք է գիտակցեն` այդ աջակցությունը մշտական հիմունքով չեն ստանում, այլ մինչև այն պահը, երբ կկարողանան ինքնուրույն, հավասարը հավասարին մրցակցել եվրոպական շուկայում։
Կորոնավիրուսի համավարակն ու Հայաստանի տնտեսությունը. կկարողանա՞նք ոտքի վրա մնալ
Հիշեցնենք, որ Հայաստանը դեպի Եվրամիություն արտահանում է հիմնականում լեռնամետալուրգիական արտադրանք․ պղնձի խտանյութ, ֆերոմոլիբդեն, ինչպես նաև ալյումինե փայլաթիթեղ (որն արտադրվում է ռուսական հումքից՝ ռուսական ձեռնարկությունում)։