Խաչիկ Չախոյան, Sputnik Արմենիա
ԽՍՀՄ սամբոյի հավաքականի կազմում գյումրեցի մարզիկը` Գուրգեն Թութխալյանը, մեծ հաջողությունների է հասել` երեք անգամ դառնալով աշխարհի չեմպիոն, երկու անգամ հաղթելով աշխարհի գավաթի խաղարկությունում, ևս երկու անգամ էլ նվաճելով սամբոյի Եվրոպայի լավագույն ըմբիշի կոչումը: 52 կգ քաշային կարգում հայ սամբիստը մրցակիցներին ոչ մի շանս չէր տալիս իր արագ ու մտածված գործողությունների միջոցով: Գորգի վրա Թութխալյանն անկասելի էր:
Սպասված տիտղոսն ու երկրաշարժի լուրը
Աշխարհի չեմպիոնի իր առաջին կոչումը Գուրգեն Թութխալյանը նվաճեց 1988 թվականի դեկտեմբերի սկզբին Կանադայում: Չեմպիոն հռչակվելուց հետո Գուրգենը չգիտեր, որ չէր հասցնելու ուրախանալ։ «Մոնրեալում չեմպիոն դառնալուց հետո ես քթի արյունահոսություն ունեի ու գնացի դեղատուն, որտեղ պատահաբար հայ էր աշխատում:
Նրանից իմացա, որ մեր երկրում երկրաշարժ է տեղի ունեցել, ու իմ հայրենի Լենինականն (այժմ` Գյումրի) ավերակների է վերածվել: Անմիջապես մեկնեցի Մոսկվա, իսկ այնտեղ օդանավակայանում ուղղակի քաոս էր: Բոլորն էլ ուզում էին Երևան մեկնել: Շրջանցելով հաշվառման ու այլ մուտքերը` հասա մինչև թռիչքուղի ու Երևան մեկնող ինքնաթիռի օդաչուին խնդրեցի ինձ թույլ տալ մտնել ինքնաթիռ: Երևան հասնելուց հետո էլ, դագաղներով լի բեռնատարով ուղևորվեցի Լենինական`չհասկանալով թե ինչ է իրականում տեղի ունեցել», - հիշում է Թութխալյանը: Պարզվեց, որ երկրաշարժի հետևանքով մահացել է Գուրգենի մայրը։ Հարվածը կրկնակի էր, մարզիկը հայտնվեց հոգեբանական ծանր կացության առաջ։
Տեղափոխություն Մոսկվա
Իսկ հետո հանգամանքներն այնպես դասավորվեցին, որ հոգեբանական այդ ծանր իրավիճակում Թութխալյանը տեղափոխվեց Մոսկվա։ «Որպես բանակային մարզիկ ես մեկ սենյականոց բնակարան նվեր ստացա։ Եվ հաշվի առնելով, որ Լենինանակում ապրելու պայմաններ չկային` ստիպված էի ընտանիքով տեղափոխվել Մոսկվա: Այստեղ էլ երկու երեխաներիս տարա մարմնամարզությամբ զբաղվելու»,–պատմում է Թութխալյանը:
Մարզական ընտանիքում ծնված–մեծացած երեխաները տարվում են սպորտով։ Թութխալյանի որդին`Վահեն, դառնում է ձյուդոիստ, իսկ Սեդան` մարմնամարզուհի:
Մարզական տիտղոսների «բերքահավաք» զավակների կողմից
Թութխալյանի մարզական կարիերայի ավարտից հետո իր զավակները՝ Վահեն ու Սեդան, շարունակեցին մարզական տիտղոսների «բերքահավաքը» Թութխալյանների ընտանիքի համար:
Ինչպես ինքն է ասում ` եկել է երեխաների հաջողություններով ու նվաճումներով ուրախանալու ժամանակը: Իսկ երեխաների հաջողություններով ուրախանալու առիթ Գուրգենը ունեցել է և ոչ մեկ անգամ: Որդին սամբոյի Եվրոպայի չեմպիոն է, իսկ Սեդան` սպորտային մարմնամարզությունում Եվրոպայի չեմպիոն և 2016 թվականի օլիմպիական խաղերի արծաթե մեդալակիր: Տարբերությունը նրանում է, որ Վահեն տիտղոսը նվաճել է Բելառուսի հավաքականի կազմում, իսկ Սեդան Ռուսաստանի:
«Վահեն ու Սեդան արդեն ավարտել են մարզիկի իրենց կարիերան: Սեդայի մոտ ոտնաթաթի վնասվածքները շատ էին, ու որոշեցինք այլևս ռիսկի չդիմել: Վահեն էլ ամուսնացավ սպորտային մարմնամարզության աշխարհի չեմպիոն Աննա Դուդենկովայի հետ ու նույնպես ավարտեց կարիերան, բայց երկուսն էլ զբաղվում են մարզչական աշխատանքով»,- նշեց Գուրգենը:
Շամպայնն ու լռությունը
2016 թվականին Թութխալյաններն անհամբեր սպասում էին սպորտային մարմնամարզության օլիմպիական մրցաշարի մեկնարկին: Ու երբ պարզ դարձավ, որ Սեդան նվաճել է օլիմպիական արծաթե մեդալը, Գուրգենն ու կինը իրենց անսահման ուրախությունը նշեցին շամպայնով, բայց լռությամբ։ «Երբ տեսանք, որ Սեդան արծաթե մեդալակիր է դարձել, ես ու կինս մեկ շիշ շամպայն վերցրեցինք և դուրս եկանք բակ: Լուսադեմ էր` ժամը 4-ը: Մինչև առավոտյան 8-ը, լուռ նստել էինք, խմում էինք շամպայնն ու արտասվում ուրախությունից»,- հիշում է Գուրգենը:
Կարիերայի բիծն ու մարզահագուստի գույնը. ինչու Կարեն Մնացականյանն օլիմպիական մեդալ չնվաճեց
Անխափան կապը Հայաստանի հետ
Հայաստանից – Ռուսաստան տեղափոխվելուց հետո Գուրգենն ու նրա ընտանիքը երբեք չեն մոռանում իրենց երկիրն ու հայրենի Գյումրին։ «Ես խորհրդային տարիներին էլ երբեք չեմ մտածել արտասահման տեղափոխվելու մասին: Հասկանում եմ, որ հիմա Ռուսաստանն արտասահման է համարվում, բայց սպորտային կյանքը ինձ շատ ընկերներ է պարգևել նախկին ԽՍՀՄ ամբողջ տարածքում»,- ասում է Թութխալյանը: Գյումրիում այժմ ապրում են Թութխալյանի քույրերը, մանկության ընկերները: Նա ոչինչ ու ոչ մեկին չի մոռացել, հաճախ համարձակ հետ հայացք է գցում ու այցելում հայրենի քաղաք, սիրելի ծննդավայր: