ԵՐԵՎԱՆ, 19 դեկտեմբերի – Sputnik. Ռուսաստանն անշեղորեն կկատարի Հայաստանի առջև ՀԱՊԿ շրջանակում ստանձնած պարտավորությունները, նույնիսկ եթե տարածաշրջանում իրավիճակը «սրվի»։ Այդ մասին Sputnik Արմենիային տված հարցազրույցում ասաց Ռուսաստանի Դաշնության խորհրդի միջազգային հարցերի հանձնաժողովի նախագահ Կոնստանտին Կոսաչյովը։
Կոսաչյովի խոսքով` Հայաստանի նկատմամբ Ռուսաստանի վերաբերմունքը հիմնված չէ հարավկովկասյան երկրի չափերի և ռազմական ներուժի վրա։
«Երբ մենք որոշում ենք Ռուսաստանի արտաքին քաղաքական գերակայությունների սանդղակը, չափերի գործոնը, բնակչության թիվը, ԶՈՒ հզորությունը որոշիչ դեր չի խաղում։ Մեզ համար բոլոր գործընկերները հավասարապես կարևոր են։ Ռուսաստանը, ի տարբերություն ԽՍՀՄ–ի, չի փորձում կառուցել «ավագ և կրտսեր եղբոր» հարաբերությունները։ Համենայն դեպս, փորձում ենք չկրկնել»,–նշեց Կոսաչյովը։
Նրա խոսքով` ՀԱՊԿ–ում և ԵԱՏՄ–ում բոլորը հավասար իրավունքներ և հնարավորություններ ունեն։ Մոսկվայում հասկանում են, որ եթե մատնանշեն մյուս գործընկերների թուլությունը տնտեսական կամ ռազմական առումով, ապա դա միայն կապաինտեգրացնի համապատասխան կառույցները։
«Մենք, անշուշտ, մտադիր ենք անշեղորեն կատարել Հայաստանի և ՀԱՊԿ մյուս մասնակիցների առջև բոլոր պարտավորությունները։ Այդ թվում, Աստված մի արասցե, իրավիճակը սրվելու դեպքում», – նշել է Կոսաչյովը։
Ներկա քաղաքականությունը, իհարկե, ուղղված է ոչ այնքան դաշնակցային պարտավորությունները կատարելուն, որքան նման իրավիճակ թույլ չտալուն։ Դա շատ կարևոր է։
Զենքի վաճառք Ադրբեջանին
Կոսաչյովը մեկնաբանեց նաև հայ հասարակությունում տարածված կարծիքն այն մասին, որ ՀԱՊԿ երկրների կողմից Ադրբեջանին սպառազինություն վաճառելն ապակայունացնում է իրավիճակը տարածաշրջանում։
«Իրավիճակի ապակայունացում կլինի այն ժամանակ, երբ կողմերից մեկի մոտ լինի կամ իրական, կամ թվացյալ ռազմական առավելություն։ Եթե կողմերից մեկը հավատում է, որ նա կարող է հաղթել պատերազմում` լուծելով հակամարտությունը, ապա նա անպայման կսկսի այդ պատերազմը»,–նշեց խորհրդարանականը։
Նա նշեց, որ հիանալի հասկանում է Հայաստանի արձագանքը Ադրբեջանի հետ ռազմատեխնիկական համագործակցության վերաբերյալ։ Բայց ուժերի հավասարակշռությունը Ղարաբաղում պահպանում է ոչ ռազմական սցենար ապահովելը և քաղաքական սցենարը դանդաղ քայլերով առաջ մղելը։
Ռուսաստանը ցավում է, որ Ադրբեջանը չսատարեց Փաշինյանի հայտարարությանը. Կոսաչյով
«Եթե Բաքվի մոտ գլխապտույտ առաջանա հաջողություններից, և երկիրը համարի, որ եկել է 90–ական թվականների մարտական գործողությունների արդյունքում ստեղծված իրավիճակը ռազմական ճանապարհով փոխելու ժամանակը, հաստատ կփոշմանի», – ասաց Կոսաչյովը։
Նրա խոսքով` այդ պատճառով է, որ Ռուսաստանը գործում է այնպես, ինչպես գործում է։ Եվ Մոսկվայի դիրքորոշումն այդ հարցում ուժերի հավասարակշռությունը պահպանելու և այս կամ այն կողմի արմատական ուժերը կտրուկ գործողություններից հետ պահելու զգալի գործոններից է։
Հայաստանը և «Հայկական գործոնը»
Ինչ վերաբերում է հենց Հայաստանի քաղաքականությանը, ապա, Կոսաչյովի կարծիքով, այն իսկապես վարում է կոմպլեմենտար, անկախ քաղաքականություն։
«Ես հաճոյախոսություններ կասեմ Հայաստանի արտաքին քաղաքականության հասցեին։ Դա տեղի է ունենում ոչ այն պատճառով, որ ես հայկական հողում եմ և ուզում եմ սիրալիր լինել։ Դա օբյեկտիվ իրականություն է»,–ասաց Կոսաչյովը։
Նրա խոսքով` ինքն աշխատում է միջազգային ասպարեզում որպես խորհրդարանական արդեն մի քանի տասնամյակ, իսկ մինչ այդ նույնքան էլ աշխատել է որպես պրոֆեսիոնալ դիվանագետ և համեմատելու հնարավորություն ունի։
«Արտասահմանում մեծ ու ազդեցիկ սփյուռքի գործոնը շատ կարևոր է։ Եվ Հայաստանն իսկապես փայլուն է օգտագործում այն` ի տարբերություն Ռուսաստանի։ Ունենալով բազմաթիվ հայրենակիցներ արտասահմանում` Ռուսաստանը, ցավոք, հազվադեպ կարող է հույս դնել նրանց վրա` որպես այլ երկրներում հասարակական կամ քաղաքական գործոնի։ Հայաստանի մոտ դա ստացվում է», – ասաց Կոսաչյովը։
Ինչ վերաբերում է ԱՄՆ Կոնգրեսում Հայոց ցեղասպանության մասին բանաձև ընդունելուն, ապա եթե չլինեին հայկական դիվանագիտության, հասարակության, սփյուռքի բազմամյա ջանքերը, ապա սենատորները և կոնգրեսականները չէին կարող դա անել։
Հայկական վարորդական վկայականների հարցը Ռուսաստանում մոռացության չի մատնվել. Կոսաչյով
Նրա խոսքով` պայմանները շատ լավ նախապատրաստված են եղել։ Հարցը սպասել է իր ժամին, և եթե չլինեին ԱՄՆ–ի և Թուրքիայի դաշնակցային հարաբերությունները, որոշումն ավելի վաղ կընդունվեր։
«Նույնիսկ եթե այն կապված է իրադրության, Թուրքիայի հետ հարաբերությունների հետ, ամեն դեպքում այդ որոշումը արդար է և սկզբունքային։ Եվ այն կլինի ոչ թե մարտավարական, այլ ռազմավարական»,–ասաց Կոսաչյովը։
Նրա խոսքով` այդ որոշումը կաշխատի երկարաժամկետ հեռանկարում, նույնիսկ եթե այդ հարաբերությունները կարգավորվեն Վաշինգտոնի և Անկարայի միջև։