ԵՐԵՎԱՆ, 10 նոյեմբերի — Sputnik, Նելլի Դանիելյան. Պետական ապարատում տեղի ունեցած փոփոխություններն աշխատանքի արդյունավետության բարձրացման խնդիր չեն լուծում։ Այս կարծիքը Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում հայտնեց տնտեսագետ Թադևոս Ավետիսյանը` խոսելով օպտիմալացման արդյունավետության մասին։
Ըստ նրա` կրճատվում են մարդիկ, որոնք կողմ չեն օրվա իշխանության քաղաքական հայացքներին։
«Իշխանության եկած քաղաքական ուժը միանգամից ժողովրդահաճո երևալու համար հայտարարեց, որ պետք է կրճատեն պետական ապարատը։ Խոսվում էր 10-15 հազար ծառայողի մասին։ Բայց հակադրում եղավ, և իրենք երևի թե հասկացան, որ սա լուրջ խնդիր է, ու հետ կանգնեցին իրենց դրած նպատակից և բավարարվեցին միայն ինչ-որ անհասկանալի նախարարություններ միացնելով, անջատելով»,– ասաց Ավետիսյանը։
Նրա դիտարկմամբ` իշխանությունն օպտիմալացումը հասկանում է միայն կրճատումներով, մինչդեռ օպտիմալացման նպատակը պետք է լինի միավոր ծախսի արդյունավետությունը բարձրացնելը։
«Ակնհայտ է, որ կառավարությունը խնդիր է դրել տարանջատել հին` սուրճ խմող, շարիկ գլորող չինովնիկներին ու նոր` ի սկզբանե մշտական պարգևատրման ենթակա իրենց թիմի անդամներին»,– ասաց տնտեսագետը։
Իսկ տնտեսագետ Վահագն Խաչատրյանը խնդիրը դիտարկում է ոչ վաղ անցյալի համատեքստում` հիշեցնելով, որ նախկին կառավարությունում նախարարների, փոխնախարարների, վարչությունների պետերի թիվն ավելացել էր այն բանից հետո, երբ իշխանական կոալիցիա կազմած ուժերին անհրաժեշտ էր պաշտոններով ապահովել։
«Որևէ տնտեսագիտական հաշվարկ չի եղել, աշխատանքի արդյունավետության բարձրացման խնդիր չի եղել», - ասաց Խաչատրյանը` հույս հայտնելով, որ նոր կառավարությունն այս ճանապարհով չի գնա։
Խաչատրյանը փորձել է գտնել նոր առաջարկվողի տրամաբանությունը. որքանով է հնից տարբերվում առաջարկվողը` արդյունավետության առումով։ Հարկ է խոսել այդ արդյունավետության չափանիշների մասին։ Որո՞նք են դրանք։
«Ասենք` մաքսավորի կատարած աշխատանքի որակը որն է լինելու։ Որ արագ լինի, ժամանակ քիչ ծախսվի, և դրա հետ կապված ոչ մի ռիսկ չունենա։ Հիմա մեր անձնագրային ծառայության որակը ոնց ենք գնահատում։ Գնում ենք, ասում են` 5 օրից եկեք, եթե 1000 դրամ ենք վճարում, եթե 24 000 դրամ ենք վճարում` 1 օր և այլն։ Այսինքն` եթե ես գնամ ու 5 օրից իմ անձնագիրը ստանամ, ուրեմն գոհ եմ, եթե ոչ` դժգոհ։ Ուրիշ չափանիշ չկա։ Հարկ է ինչ–որ պարամետրեր մտածել՝ տվյալ ծառայության որակը չափելու և բարելավելու համար»,– ասաց Խաչատրյանը և հավելեց, որ դա չի նշանակում մեխանիկորեն 3 հոգու կրճատել, այդ 3 հոգու աշխատավարձը տալ մեկին։
Այդուհանդերձ, պետական համակարգում, ըստ նրա, աշխատավարձերի բարձրացման խնդիր կա, հատկապես` որակյալ մասնագետներ ներգրավելու համար։
«Պետական նոր պաշտոնյաներ, նոր ծառայողներ ունենալու խնդիրն է` նոր մոտեցումներով, նոր բովանդակությամբ, որը նախորդների հետ համեմատելի չլինի և տարբեր լինի իր էությամբ։ Այս ամենի մեջ թիվը կկրճատվի, թե ոչ, արդեն էական չէ»,– կարծում է Խաչատրյանը։
Ի դեպ, ՀՀ արդարադատության նախարարությունում 2020թ.–ին կկրճատվի 3 աշխատակից։ Ի պատասխան Sputnik Արմենիայի գրավոր հարցմանն այս մասին հայտնեցին նախարարությունից։
«Համաձայն ՀՀ վարչապետի աշխատակազմի ղեկավարի 15.10.2019թ. N 02/16.4/46533-2019 գրության՝ 2020 թ.-ի ընթացքում նախատեսվում է ներքին աուդիտի ստորաբաժանման գործունեության դադարեցման գործընթաց, որի արդյունքում կկրճատվի 3 հաստիքային միավոր»,– ասված է ստացված գրության մեջ։
Նախարարության 2020 թ.-ի բյուջեով նախատեսված է 293 հաստիք։
Ինչ-որ բան այն չէ. Փաշինյանի, Զբաղվածության ծառայության ու ԱՎԿ-ի թվերն իրար չեն բռնում
Մինչ օպտիմալացումն այս նախարարությունը 310 աշխատակից ուներ։ 2019թ.–ին, երբ կառուցվածքային փոփոխությունների հետևանքով ԱՆ մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանի հետ կապերի վարչության գործունեությունը դադարեցվեց, վարչության 15 աշխատակից տեղափոխվեցին ՀՀ վարչապետի աշխատակազմ, 2–ը` կրճատվեցին։
Այսպիսով, օպտիմալացման ամբողջ պրոցեսի ընթացքում Արդարադատության նախարարությունից 5 աշխատակից կկրճատվի։
ԿԳՄՍ նախարարության կազմավորման արդյունքում միավորված 3 նախարարություններից միասին կրճատվել է 13 աշխատող։
Նախարարությունից մեր հարցմանն ի պատասխան ասացին, որ 2020թ.–ի բյուջեով նախատեսված է 369 հաստիք` այնքան, որքան եղել է 2019թ.–ին։
Բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարությունում, հակառակը` կրճատումների փոխարեն նոր աշխատատեղեր են բացվել։
Այսպես, տրանսպորտի, կապի և ՏՏ նախկին նախարարությունը, որի հիմքի վրա հետագայում ձևավորվեց Բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարությունը, 2018թ.–ին 130 աշխատակից ուներ։ Իսկ նոր ձևավորված գերատեսչությունը` 198։
Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարությունում ևս 2019թ.–ին կրճատումներ չեն եղել ու չեն էլ նախատեսվում։ Նախարարությունից մեզ տրամադրած տեղեկանքի համաձայն` 2018թ.–ից ի վեր այս գերատեսչությունում հաստիքների թիվն անփոփոխ է` 700։ Նույնքան էլ նախատեսված է 2020թ.–ի բյուջեով։
Անփոփոխ է մնացել նաև տարածքային կառավարման ու ենթակառուցվածքների նախարարության աշխատակիցների թիվը։ Այստեղ եղել է, կա և 2020–ին էլ նախատեսված է 313 հաստիք։ Չնայած դրան, նախարարությունը չի բացառում, որ հաջորդ տարի կրճատվողներ կլինեն։
«Պայմանավորված այն հանգամանքով, որ ՏԿԵՆ ենթակա մարմինների հաստիքային միավորների օպտիմալացումը դեռևս ընթացիկ փուլում է, հնարավոր չէ ներկայացնել 2020թ–ի հաստիքների կրճատման վերաբերյալ հստակ թվաքանակ»,– գրված է նախարարությունից ստացված տեղեկանքում։Նշենք, որ Sputnik Արմենիայի գրավոր հարցմանն առայժմ պատասխանել են 12 նախարարություններից միայն 5-ը։ Բայց մենք շարունակում ենք սպասել պատասխանների ու ստանալուն պես այդ տեղեկատվությունը նույնպես կներկայացնենք ընթերցողներին։
Իսկ մինչ այդ, կառավարման համակարգում խոստացված ու իրականացված օպտիմալացման մասին ներկայացնենք տնտեսագետների հայտնած տեսակետները։
Մարզպետարանների աշխատակիցները 2 ամիս առաջ կծանուցվեն. նոր կրճատումներ են սպասվում
Հիշեցնենք` 2019թ–ի ՀՀ կառավարությունը փոփոխություններ իրականացրեց «Կառավարության կառուցվածքի ու գործունեության մասին» օրենքում, որով 17 նախարարությունները թիվը կրճատվեց 5-ով։ Նախկին 17-ի փոխարեն այսօր 12 նախարարություն է գործում։ Կրթության, Սպորտի և Մշակույթի նախարարությունները միավորվեցին մեկ գերատեսչության կազմում։ Գյուղատնտեսության նախարարությունը միացվեց Էկոնոմիկայի նախարարությանը։
88 հաստիք ունեցող Սփյուռքի նախարարությունը լուծարվեց։ Փոխարենը վարչապետի աշխատակազմում ստեղծվեց Սփյուռքի հարցերով հանձնակատարի գրասենյակ՝ 25 հաստիքով: