ԵՐԵՎԱՆ, 26 հունիսի — Sputnik. Իսրայելում Հայաստանի դեսպանատուն կարող է բացվել մինչև տարեվերջ։ Այս մասին Sputnik Արմենիայի թղթակցի հետ զրույցում ասաց «Հայաստան–Իսրայել» միջազգային հասարակական ֆորումի համանախագահ Ալեքսանդր Ցինկերը։
Դեսպանատուն բացելու հարցը քննարկվել է 2019 թվականի մարտին` Հայաստանի փոխարտգործնախարար Գրիգոր Հովհաննիսյանի գլխավորած պատվիրակության այցի ժամանակ։ Պատվիրակության կազմում էին նաև Իսրայելում Հայաստանի ոչ ռեզիդենտ դեսպան Արմեն Սմբատյանը և Հայաստանում Իսրայելի պատվավոր հյուպատոս Աշոտ Շահմուրադյանը։ Նրանք հանդիպում էին ունեցել ԱԳՆ գլխավոր տնօրենի տեղակալ Ալեքս Բեն Ցվիի հետ։
«Հայաստանը մտադիր է դեսպանատուն բացել Իսրայելում մինչև 2019 թվականի վերջ։ Այս մասին ինձ հայտնեց դեսպան Սմբատյանը», – ասաց Ցինկերը։
Նա ընդգծեց, որ ներկայացուցչության բացումը լուրջ խթան կհանդիսանա երկկողմ հարաբերությունների աշխուժացման համար։ Ցինկերը չբացառեց, որ Իսրայելում Հայաստանի դեսպանատուն բացելուց հետո նման քայլի կդիմի նաև պաշտոնական Թել Ավիվը` իր ներկայացուցչությունը բացելով Հայաստանում։
Իսրայելական կողմին հետաքրքրում է, որտեղ է տեսականորեն Հայաստանն իր դեսպանատունը բացելու։ Ցինկերի խոսքով` տրամաբանական կլիներ տեղակայել այն Արևմտյան Երուսաղեմում` հայկական թաղամասին մոտ։
«Եթե դեսպանատունը որոշեն բացել Երուսաղեմում, դա լուրջ մեսիջ կդառնա Իսրայելի ղեկավարության համար, և դա չգնահատված չի մնա», – ասաց Ցինկերը։
Հիշեցնենք, որ 2018 թվականի մայիսի 14-ին Երուսաղեմում պաշտոնապես բացվեց Իսրայելում ԱՄՆ դեսպանատունը։ Այդպիսով ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը կատարեց` Թել Ավիվից Երուսաղեմ դիվանագիտական ներկայացուցչությունը տեղափոխել մասին 2017 թվականի դեկտեմբերին տված խոստումը։
Միևնույն ժամանակ, այն ժամանակ Թրամփի որոշումը սուր քննադատության էր արժանացել ամբողջ աշխարհում։ ՄԱԿ ԳՎ–ն 2017 թվականի դեկտեմբերի 21-ի հատուկ քվեարկության ժամանակ 128 ձայնով դատապարտեց այդ որոշումը։ Վաշինգտոնին աջակցեց ընդամենը 7 երկիր` Հոնդուրասը, Գվատեմալան, Միկրոնեզիան, Մարշալյան կղզիները, Նաուրուն, Պալաուն և Տոգոն։
Սակայն Թրամփի որոշումը և դեսպանատան տեղափոխումը նախադեպ դարձավ։
Այնպես որ այդ համատեքստում դեսպանատան հավանական տեղակայման հարցը իսկապես պակաս կարևոր չէ։
Ցինկերը նաև հիշեցրեց, որ հուլիսի 7-ին իրենց հավատարմագրերը կհանձնեն Հայաստանում Իսրայելի ոչ ռեզիդենտ արտակարգ և լիազոր նոր դեսպան Էլի Բելոցերկովսկուն, որն այդ պաշտոնում կփոխարինի Էլիյախու Երուշալմինին։
Ցինկերի խոսքով` Բելոցերկովսկին քաջածանոթ է հետխորհրդային տարածքի երկրների մենթալիտետին, և ավելի վաղ արդեն եղել է Ուկրաինայում Իսրայելի դեսպան։
Հիշեցնենք, որ դեսպանատների բացման հարցը բազմիցս բարձրացվել է Իսրայելի և Հայաստանի ներկայացուցիչների կողմից։ Իսրայելի համար տարբեր երկրներում դիվանագիտական ներկայացուցչություն բացելը` ինքնանպատակ չէ։ Այդ հարցում երկիրը երկու գործոն է հաշվի առնում` նշված երկրում մեծ հրեական համայնքի առկայություն և ակտիվ փոխգործակցություն տնտեսական ոլորտում։ Այդ պատճառով, ինչպես ավելի վաղ Sputnik Արմենիայի համար պարզաբանել էր Ցինկերը, Հայաստանում դեսպանատուն բացելու հարցը մանրակրկիտ քննարկում է պահանջում, թեև Իսրայելի համար դա պակաս կարևոր չէ։