ԵՐԵՎԱՆ, 17 մայիսի — Sputnik. Ճանապարհային երթևեկության կանոնները խախտելու համար նախատեսված նոր բալային համակարգը կարող է մասամբ լուծել ճանապարհատրանսպորտային պատահարների ու մահվան դեպքերի խնդիրը, կարծում է ճանապարհային ոստիկանության պետի նախկին տեղակալ, «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր Արմեն Խաչատրյանը։
Նա ճանապարհներին տիրող իրավիճակը տագնապալի է համարում։ Ամեն տարի աճում է երկիր ներկրվող մեքենաների քանակը, ինչն արտացոլվում է ՃՏՊ–ների թվի վրա, դա էլ իր հերթին` մահվան դեպքերի վրա։ Խաչատրյանի խոսքով` ընթացիկ տարվա հունվարի 1–ից ՃՏՊ–ների հետևանքով Հայաստանում մահացել են 109 մարդ, ինչը երեքով քիչ է անցած տարվա ցուցանիշից։ Միաժամանակ, պատգամավորը հայտնեց, որ 2018թ–ին ՃՏՊ–ների հետևանքով մահացել են 343 մարդ և ևս վեց հազարը վնասվածքներ են ստացել։ Ընդ որում, նրանց 1-2 տոկոսը հաշմանդամ են դարձել։
«Անհասկանալի է, թե ինչու ենք մենք հանդուրժում խաղաղ պայմաններում ավելի քան հարյուր մարդու մահը, բայց մեզ զայրացնում է առաջնագծում զինվորների մահը», – ասաց նա։
Այս համատեքստում պատգամավորը ճիշտ է համարում տրանսպորտի ոլորտում նախատեսված համակարգային փոփոխությունները։ Նրա խոսքով` առաջին և կարևոր քայլը կառավարության հավանությանն արժանացած Վարչական իրավախախտումների մասին օրենքում լրացումներ ու փոփոխություններ կատարելու օրինագիծն է, որով նախատեսվում է երթևեկության կանոնները խախտելու բալային համակարգ սահմանել։
Ըստ նախագծի՝ տրանսպորտային միջոցներ վարելու իրավունք ունեցող անձին վարորդական վկայական ստանալու օրվանից մեկ տարի ժամկետով տրվելու է 9 միավոր։ Եթե մեկ տարվա ընթացքում վարորդին տրված 9 միավորները սպառվեն, նա 6 ամիս ժամկետով զրկվելու է վարորդական իրավունքից։ 6 ամիսը լրանալուց հետո վարորդական իրավունքը վերականգնվելու է, և դարձյալ տրվելու է 9 միավոր։ Երկրորդ 9 միավորը մեկ տարվա ընթացքում սպառելու դեպքում վարորդը վարորդական իրավունքից զրկվելու է արդեն 1 տարի ժամկետով, և վարորդական իրավունքը վերականգնվելու է միայն քննություն հանձնելուց հետո։
«Օրինագծի նպատակը վարորդներին պատժելը չէ, այլ ՃՏՊ–ները կանխելը։ Տուգանային միավորների կիրառման համակարգով պայմանավորված՝ կանխատեսվում է, որ տուգանքներից գոյացող գումարները կնվազեն 2.7 մլրդ դրամով: Եթե կոպիտ ասենք, այս 2.7 մլրդ դրամը փոխարինվում է բալով: Դա արդեն պետական հոգածության խնդիր է, և պետբյուջեից անհրաժեշտության դեպքում կտրամադրվեն համապատասխան միջոցներ ոստիկանությունում համապատասխան ծախսերն իրականացնելու համար», – նշեց նա։
Նշենք, որ յուրաքանչյուր վարորդ տարվա սկզբին կապահովվի 9 բալով, որոնք հետագայում կնվազեն` կախված կատարված խախտման ծանրությունից։ 5000 տուգանք նախատեսող խախտումները հաշվարկվելու են 1 միավորի չափով, 20-25 000 դրամանոց խախտումները` 2 բալ։ 3 բալանոց խախտումները երկուսն են` ավտոմեքենայի հաշվառման համարանիշն այլ անձի հանձնելը և սահմանված արագությունը 31-50 կմ/ժամ–ով գերազանցելը, որի համար գործող օրենքով նախատեսված է 100 000 դրամ տուգանք։ Իսկ 4 միավոր հանվելու է սահմանված արագությունը 51-80 կմ/ժամ–ով գերազանցելու և անսթափ վիճակում ավտոմեքենա վարելու համար։
Անսթափ վիճակում վարելու համար գործող 150 000 տուգանքի փոխարեն սահմանվելու է 29 000 դրամ տուգանք, բայց միաժամանակ անսթափ վարորդից հանվելու է 4 տուգանային միավոր։ Իսկ մեկ տարվա ընթացքում խախտումը կրկնելու դեպքում վարորդը 6 ամսով կզրկվի վարորդական իրավունքից։ Իսկ եթե անսթափ վարորդը հանրային տրանսպորտ կամ տաքսի է վարում, ապա նա հենց առաջին խախտման դեպքում կկորցնի վարորդական իրավունքը` 6 ամսով։