ԵՐԵՎԱՆ, 10 ապրիլի — Sputnik, Մանվել Մարգարյան. Ծանրամարտի Եվրոպայի առաջնությանը մեր մարզիկ-մարզուհիներն արդեն անցել են դոպինգ ստուգումները:
Հայաստանն առհասարակ դասվում է 12 տոկոս կազմող այն երկրների շարքին, որոնք նախանշված ժամկետից շուտ իրականացրել են հակադոպինգային աուդիտ և այդ առումով խնդիրներ չունեն:
Սպորտային բժշկության և հակադոպինգային ծառայության հանրապետական կենտրոնի հակադոպինգային ծառայության պետ, կենսաբանական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Արեգ Հովհաննիսյանը Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում ասում է, որ ոլորտում վերջին տարիներին իրավիճակը շահեկանորեն փոխվել է: Եթե տարիներ առաջ իրենք չէին ստանում պետական աջակցություն, իսկ ինքն անձամբ չէր ճանաչում Սպորտի նախարարին, ապա 2015թ.-ի համեմատ՝ իրենց բյուջեն ավելացել է երեք անգամ։ ՀՀ-ում առկա է ամենաժամանակակից հակադոպինգային ծառայություն, որն ունի անհրաժեշտ կահավորմամբ սենյակներ՝ լիարժեք ստուգումներ անցկացնելու համար:
Արեգ Հովհաննիսյանը մեր վեց ծանրամարտիկների հետ կապված դոպինգային սկանդալը պատճառաբանում է հենց իրենց ծառայության աշխատանքներին տարիներ առաջ լուրջ չվերաբերվելու հանգամանքով: «Եթե մենք ունենայինք կարճաժամկետ ինտերվալներով պարբերաբար ստուգումներ իրականացնելու հնարավորություն, ապա նման խնդրի առջև չէինք կանգնի, մարզիկներն էլ ավելի զգոն և ուշադիր կլինեին որոշ միջոցներ ընդունելու հարցում»,- ասում է ոլորտի ղեկավարը և նշում, որ այժմ ծանրամարտի հավաքականի ավագ մարզիչ Փաշիկ Ալավերդյանը բավականին հետևողական ու խստապահանջ մոտեցում է ցուցաբերում հակադոպինգային հարցերին՝ դրանք դարձնելով առաջնային խնդիր:
Նշենք, որ 2016թ–ին Միջազգային օլիմպիական կոմիտեն որակազրկել է հայաստանցի ծանրամարտիկ Հռիփսիմե Խուրշուդյանին 2012-ի Լոնդոնի Օլիմպիական խաղերի դոպինգ-թեստը չանցնելու համար:
Այնուամենայնիվ ռիսկերն այսօր էլ պահպանվում են, և շատ բան կախված է կոնկրետ մարզաձևերի ֆեդերացիաների ղեկավարներից ու մարզիչներից: Մեր մարզաշխարհում վերջին դոպինգային միջադեպը գրանցվել է 2018 թվականի նոյեմբերին, Հայաստանի ձյուդոյի առաջնության ժամանակ: Մարզիկն անգիտակցաբար ընդունել էր արգելված դեղամիջոց և որակազրկվել երեք ամսով: Նա արդեն հանձնել է նոր նմուշ, նրա մոտ ամեն ինչ կարգին է և կարող է մասնակցել նոր մրցաշարերի:
Արեգ Հովհաննիսյանը հավաստիացնում է, որ իրենք աշխատում են գաղտնիության պայմաններում, և որևէ կառույց չի միջամտում իրենց աշխատանքներին: Տեղեկատվական բազայի էլեկտրոնային համակարգից կարող են օգտվել միայն մասնագետները: Համակարգը լավ պաշտպանված է հատկապես հաքերների վերջին հարձակումներից հետո, երբ չարագործները փորձում էին կորզել հույժ գաղտնի տեղեկություններ:
«Մեր կազմակերպությունն անցյալ տարվանից դիմել է միջազգային կառույցներին՝ հայցելով նրանց հավելյալ օժանդակությունը, որպեսզի պատշաճ կերպով բոլոր մարզաձևերում իրականացնենք համապարփակ ստուգումներ, և մեր որոշ մարզիկներ ստուգվեն արտասահմանյան կազմակերպությունների կողմից»-նշում է մեր զրուցակիցը:
Հակադոպինգային ուսումնասիրությունների մեթոդները նույնպես կատարելագործվել են և թույլ են տալիս հայտնաբերել տարիներ առաջ օգտագործված միջոցները:
Արեգ Հովհաննիսյանը երախտագիտությամբ է նշում հատկապես մեր ըմբիշների և հակադոպինգային կառույցի միջև առկա համագործակցությունը: Մեր տիտղոսակիր մարզիկները նույնիսկ միջազգային մրցաշարերից են զանգահարում և տեղեկացնում, թե իրենց ինչ միջոցներ են առաջարկում կազմակերպիչները և արժե՞ դրանք ընդունել:
Հայաստանի հակադոպինգային ծառայությունը պարբերաբար մարզիկներին հատկացնում է արգելված և չարգելված միջոցների ցուցակը և տալիս մասնագիտական խորհուրդներ, թե կոնկրետ որ հիվանդությունների դեպքում ինչ դեղամիջոցներ պետք է ընդունեն մարզիկները, որպեսզի չներքաշվեն դոպինգային սկանդալների մեջ: