Աստղազարդ երկինք. Մոսկվայի ֆանտաստիկ կերպարանափոխությունը Ամանորին ընդառաջ

Ամանորը Ռուսաստանում ավանդաբար համարվում է ընտանեկան տոն, որն ընդունված է դիմավորել սեղանի շուրջ` «կլանելով» կիլոգրամներով օլիվյե։ Սակայն վերջին 5 տարիներին Մոսկվայի տեղաբնակներն ու եկվորները նախընտրում են տոնը նշել փողոցներում, ինչը զարմանալի չէ, քանի որ քաղաքը բոցավառվում է հազարավոր լույսերով, կերպարանափոխվում և դառնում է հիրավի հեքիաթային։

Դարավոր ավանդույթները

Ամանորը Ռուսաստանի գլխավոր տոներից է, այն Ռուսիայում սկսել են նշել դեռ հին ժամանակներից։ Ճիշտ է, մինչև 1700թ–ը Ամանորը նշել են մարտին, իսկ XV դարից` սեպտեմբերի 1–ին։ Առաջին ռուս կայսր Պյոտր I–ը նոր թվականություն է սահմանել` Քրիստոսի ծնունդից սկսած, որի արդյունքում ընթացիկ համարվող և «աշխարհի ստեղծումից» հաշվարկվող 7208 թվականը դարձել է 1699 թվական, այսինքն` տարեգրությունը սկսեցին հաշվարկել Քրիստոսի ծնունդից։ Պյոտրը կարգադրել է տոնել Նոր տարին հունվարի 1–ին, ինչպես Եվրոպայում, զարդարել Սուրբծննդյան տոնածառեր, զարդարել Մոսկվայի գլխավոր փողոցները։ Այդպես եղևնին դարձել է երկու տոների` Սուրբ ծնունդի և Ամանորի խորհրդանիշը։

Քաղաքացիներին հրահանգել էին շնորհավորել միմյանց, հրթիռներ բաց թողնել, կրակել հրացաններից ի նշան տոնակատարության։ Իսկ Կրամիր հրապարակում մեծ հրավառություն էին կազմակերպել։ Հենց այն ժամանակ էլ ժողովրդական տոնախմբություններ ու դիմակահանդեսներ կազմակերպելու ավանդույթն առաջացավ։

1917 թվականին միապետության տապալումից հետո Սուրբ ծնունդը չեղարկվեց որպես նախորդ կարգերի խորհրդանիշ, միաժամանակ չեղարկվեց նաև Նոր տարին։ Այն ժամանակ էլ քաղաքից անհետացան ամանորի զարդարանքները։ Վերադարձնել սիրելի տոնն ու քաղաքը և տոնածառը զարդարելու ավանդույթը որոշվեց արդեն Ստալինի օրոք` 1935 թվականին։ Իսկ արդեն 1947 թվականին հունվարի 1–ը հանգստյան օր հայտարարվեց: 1969-1970 թվականների Ամանորը դարձավ այն շրջադարձային տարեմուտը, երբ երկրի ղեկավարը սկսեց հանդիսավոր կերպով շնորհավորել ժողովրդին Նոր տարվա առիթով։