ԵՐԵՎԱՆ, 8 օգոստոսի — Sputnik. Տնտեսական վիճակագրության առաջին կիսամյակի ցուցանիշները տպավորիչ են։ Այսօր լրագրողների հետ հանդիպմանն ասաց Կենտրոնական բանկի նախկին նախագահ, տնտեսագետ Բագրատ Ասատրյանը։
Ամենատպավորիչը, նրա դիտարկմամբ, շինարարության աճի բարձր տեմպերն են։ Դրական են նաև մասնավոր տրանսֆերտների վերջին 2 ամիսների ցուցանիշները։ Բայց տնտեսագետին ամենաշատը ոգևորել է արտագաղթի տեմպերի կտրուկ նվազումը։
«Նման երևույթ է մենք երկար տարիներ մեր կյանքում չենք ունեցել։ Այսպես շարունակվելու դեպքում հնարավոր է տարին ամփոփենք ներգաղթով»,– ասաց Բագրատ Ասատրյանը` վկայակոչելով պաշտոնական վիճակագրության տվյալները, որոնց համաձայն, եթե այս տարվա առաջին կիսամյակում Հայաստան ժամանածների ու Հայաստանից մեկնածների տարբերությունը կազմում է 6 146 մարդ, ապա անցյալ տարվա նույն ժամանակահատվածում կազմել է 37 600 մարդ։
Այդուհանդերձ, Բագրատ Ասատրյանի խոսքով, սա չպիտի նոր իշխանության համար ձեռքերը ծալելու առիթ դառնա, քանի որ անելիքները շատ ավելին են։ Առայժմ կան նաև բացասական ու անհանգստացնող ցուցանիշներ, որոնց թվում են արդյունաբերության աճի տեմպերի դանդաղումը, արտահանում–ներմուծում հարաբերակցության մեջ արտահանման ծավալների կտրուկ մեծացումը։
Բագրատ Ասատրյանի խոսքով` ամենամեծ խնդիրը, որ նոր իշխանություններին դեռ չի հաջողվել լուծել, բիզնեսի և իշխանության տարանջատումն է։
Ինովացիոն և ինստիտուցիոնալ հետազոտությունների կենտրոնի ղեկավար, տնտեսագետ Ատոմ Մարգարյանին էլ հաճելիորեն զարմացրել է նման ցնցումներից հետո Հայաստանի տնտեսության մեջ գրանցված դրական զարգացումը։ Չկա կապիտալի լայնամասշտաբ արտահոսք, Հայաստանի եվրոպարտատոմսերի եկամտաբերությունը որոշ անկումից հետո դարձյալ վերականգնվել է, դրամի փոխարժեքը անկում չի ապրել և շարունակում է ամրապնդվել, կայուն են նաև դեֆիցիտի և պետական պարտքի ցուցանիշները։
Տնտեսագետին, սակայն, անհանգստացնում է գործազրկության «անբնական» մակարդակը, որը շուրջ 3 անգամ ավելի է նորմալ համարվող 5-6 %–ից։ Սպասվածից ավելի պասիվ են նաև ներդրումները։
«Սա թերևս բնական է, որովհետև ներդրողները սպասում են, որպեսզի այս հեղափոխությունն ինստիտուցիոնալացվի խորհրդարանական ընտրություններով և ձևավորվի իսկապես լեգիտիմ, բոլոր թևերը ներառող իշխանություն։ Այսօր մենք ունենք վարչապետ, որն ունի հանրային բացարձակ լեգիտիմության աստիճան։ Բայց դա ձևավորվել է աթենական դեմոկրատիայի կանոններով, երբ փողոցում ժողովուրդը ընտրում էր երկրի ղեկավարին»,– ասաց Ատոմ Մարգարյանը` հավելելով, որ ընտրություններից հետո ձևավորված նոր իշխանությունը կիրականացնի արդեն երկարաժամկետ տնտեսական ծրագրեր։
Ինչ վերաբերում է նոր կառավարության բյուջետային քաղաքականությանը, այստեղ երկու մասնագետների կարծիքները համընկնում են. Բագրատ Ասատրյանը համոզված է, որ նոր իշխանությունը պետք է վերանայի «անիմաստ ծախսերն» ու դրանք ուղղի ավելի նպատակային ոլորտներին։ Ատոմ Մարգարյանի դիտարկմամբ էլ նախորդ իշխանությունների օրոք գրված բյուջեում կան ծախսեր, որոնց ավելի քան 30 տոկոսը ատկատներ են։
Լրագրողների հետ հանդիպմանը ներկա վարչապետի խորհրդական, տնտեսագետ Մեսրոպ Առաքելյանը վստահեցրեց` տնտեսական ակտիվությունը, որն այս տարվա առաջին կիսամյակում գերազանցել է 8 տոկոսը, առաջիկայում կլինի ավելի մեծ։ Բյուջետային մուտքերը նույնպես ավելանում են և 2-րդ կիսամյակում կգերազանցեն առաջինի ցուցանիշները։