«Ապոկալիպտիկ» շենքերի սիրահարների համար
Խորհրդային Միության տարիներին Ջերմուկը բարձր արվեստի բարգավաճման համբավ ուներ։ Նույն ժամանակաշրջանում Ջերմուկի կենտրոնում մշակույթի կենտրոն կառուցեցին` կինոդիտման համար նախատեսված մեծ դահլիճներով, երկհարկանի գրադարաններով, լողավազանով և այլ հարմարություններով։ Հնաբնակներն ասում են, որ համալիրում երիտասարդների պակաս չկար։ Այստեղ փառատոներ էին անցկացվում, այլ քաղաքներից և գյուղերից մարդիկ էին գալիս լողալու և կինո դիտելու։
Բայց ԽՍՀՄ-ի փլուզումից հետո սկսեց քանդվել նաև համալիրը. գրադարանը թալանեցին, շենքը մի քանի անգամ հայտնվեց հրդեհի ճիրանում և դարձավ տեղի հարբեցողների սիրելի վայրը։
Այսօր Ջերմուկի կենտրոնում գտնվող ամենամեծ շենքերից մեկն այս տեսքն ունի։
Շենքը կարող է հետաքրքրել զբոսաշրջիկներին և արտհաուսային արվեստի սիրահարներին։ Ի դեպ, հիանալի տեղ է ինքնատիպ ֆոտոշարք անելու համար։
Զբոսայգի և հերոսների ծառուղի
Մշակութային մռայլ համալիրից դուրս գալուց հետո հայտնվում ես փոքրիկ, տեղ-տեղ ճահճակալած լճի մոտ։ Մի փոքր շրջանցելով` տեսնում ես բավականին գեղեցիկ մի ծառուղի, որը քվեսթ է հիշեցնում։ Առաջադրանքը հերոսին գտնելն է։
2000-ականների սկզբին Ջերմուկում կառուցել են ջերմուկցի պատգամավոր և գրող Ֆերդինանտ Ղազարյանի անվան ծառուղին։ Այստեղ ամենուր հայ ֆիդայիների արձաններ են։ Կարելի է տեսնել և՛ Հրայր Դժոխքին, և՛ Աղբյուր Սերոբին, և՛ նրա կնոջը` Սոսե Մայրիկին։ Ի դեպ, Հայաստանի տարածքում հայուհիների սակավաթիվ քանդակներ կան, այնպես որ այս արձանը հետաքրքրական է նաև այդ առումով։
Քանդակներ կան ամենատարբեր տեղերում, տարբեր բարձրությունների վրա, ծառերի տակ։ Բոլորը գտնելու և հերոսների կենսագրությանը ծանոթանալու համար առնվազն մեկուկես ժամ է պետք։
Ճոպանուղին և «համով» լեռը
Վերջերս Ջերմուկում ճոպանուղի են կառուցել, և դա շատ տեղին է։ Զբոսաշրջիկների տեղ ու դադար չկա։ Ճանապարհը տանում է անանուն լեռան մոտ։ Մենք այն անվանել ենք «համով լեռ»` բուսական հարուստ աշխարհի պատճառով։ Այստեղ ամեն ինչ կա` և՛ սունկ, և՛ անանուխ, և՛ ուրց։
Ընդհանուր առմամբ պատկերն այսպիսին է` ճոպանուղով բարձրանում են կա՛մ լուսանկարչական սարքերով զինված զբոսաշրջիկները, կա՛մ հսկայական տոպրակներով տեղացիները` խոտաբույսեր և սունկ հավաքելու համար։
Իսկ լեռան վրայից տեսնում ես հիասքանչ Ջերմուկը։ Այստեղից երևում է, որ քաղաքը «բնակելի» և «զբոսաշրջային» հատվածների է բաժանված. քաղաքի երկրորդ հատվածում բնակելի տներ և շենքեր գրեթե չկան։ Այնտեղ ջերմուկցիներն աշխատում են և զբոսնում, իսկ երեկոյան վերադառնում են տուն` քաղաքի մյուս ծայր։
Սրբավայրեր
Հայաստանի յուրաքանչյուր քաղաք հայտնի է իր եկեղեցիներով ու սրբատեղիներով։ Ջերմուկն էլ բացառություն չէ։ Ամենահայտնի վանքը, ուր ձեզ կտանեն բոլոր տուրօպերատորները, Գնդեվանքն է։ Բայց աչքից հեռու մի վայր կա, ինչն ավելի արժեքավոր է դարձնում այն։
Փիլքյասը կամ Սուրբ Օքասը սրբավայր է հենց քարանձավում։ Այստեղ հասնելը հեշտ չէ, հատկապես ավտոմեքենայով, բայց Փիլքյասում իսկապես զգում ես աստվածային մթնոլորտը։
Գեյզերներ և ջիփ-տուր
Ջերմուկում բարգավաճում է ամենագնացներ ունեցողների գործը։ Ջերմուկի «Տաք ջրերի» մոտ բարձրանալու համար այնպիսի ավտոմեքենա է պետք, որն ամեն ինչին կդիմանա` և՛ ճահճին, և՛ ցեխին, և՛ մարգագետիններին։ Զբոսաշրջիկները շատ են սիրում շրջել ջիփերով։ Թեև չի բացառվում, որ հետո ամբողջ մարմինդ պատվի կապտուկներով, բայց այդ ճանապարհն իսկապես արժի անցնել։
Գեյզերներից մեկը ջերմուկցիները «Օձի աչք» կամ «Թթուջուր» են անվանում։ Այստեղ միշտ կարելի է մեկանգամյա օգտագործման բաժակներ գտնել, որպեսզի յուրաքանչյուր ցանկացող կարողանա համտեսել տարօրինակ ջուրը։ Բացի այդ, կարելի է լողազգեստ և սրբիչ վերցնել, վերև բարձրանալ, պառկել գեյզերներից մեկում և վայելել ջուրը, ինչպես ջակուզիում։ Այն էլ բացարձակ անվճար։ Այս ամենից կարելի է օգտվել, քանի դեռ տեղացիները հիմնովին չեն «զբաղվել» այս տարածքով։ Այնպես որ պետք է շտապել ու առանց մեծ գումար ծախսելու տեսնել Ջերմուկը։