ԵՐԵՎԱՆ, 28 մայիսի — Sputnik, Արամ Գարեգինյան. Հայաստանի սպառողները սկսել են ավելի քիչ վախենալ բարձր գներից։ Այս եզրակացությանն է հանգեցնում ՀՀ ԿԲ-ի դրամավարկային քաղաքականության հերթական հաշվետվությունը։
2017 թվականին հանրապետության բնակիչները համեմատաբար շատ ազատ գումարներ են ունեցել։ Այսինքն սկսել են ավելի շատ գնումներ կատարել, նշանակում է` գները մի փոքր աճել են, նշում է ԿԲ-ն։
Այս մասին է վկայում նաև վիճակագրությունը. 2017 թվականին երկրում մանրածախ առևտուրն աճել է 5,5%-ով։ Աճել է նաև գնաճը, բայց դեռ շարունակում է ցածր մնալ` 1%։
Այդ պատճառով էլ Հայաստանի իշխանություններն ուզում են բանկերին թույլ տալ ավելի ցածր տոկոսադրույքներով վարկեր տրամադրել բիզնեսին և բնակչությանը։ Ահա թե ինչու ԿԲ-ի առանցքային տոկոսադրույքը չի բարձրանում և մնում է 6%-ի սահմանում։
Ակնկալվում էր, որ գնաճ կլինի տարեսկզբին նոր Հարկային օրենսգրքում հարկերի և Եվրասիական միության մաքսային տուրքերի աճի պատճառով։ Բայց Եվրասիական միությանն ընդգրկվելուց և այդ հարկերից հետո կյանքը Հայաստանում 1%-ից պակաս թանկացավ։
«Գնաճի ռիսկերը կապված կլինեն առաջին հերթին բերքի հետ, այսինքն գյուղատնտեսական արտադրության գների։ Ու չնայած այդ ռիսկերին, ԿԲ-ն մտադիր է 2018 թվականին պահպանել դրամավարկային մեղմ քաղաքականություն», — Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում ասաց ՀՀ ԿԲ նախագահ Արթուր Ջավադյանը։
«2018 թվականին ընդհանուր առմամբ 4%-ից պակաս գնաճ է սպասվում», — ավելացրեց նա։
Մրգերից և բանջարեղենից բացի, գնագոյացման վրա կազդեն նաև ներկրվող ապրանքները։ Արտաքին շուկաներում դեռ մեծ գնաճ չի սպասվում ցորենի, շաքարավազի և կարագի համար (որոնք ներկրում է Հայաստանը)։ Օրինակ` Լոնդոնի ICE բորսայում շաքարի գինը 2017 թվականի նոյեմբերին մոտ 380-390 դոլար էր կազմում մեկ տոննայի դիմաց, իսկ 2018 թվականի մայիսին` շուրջ 320-330 դոլար։ Ռուսական արտահանվող ցորենի գինը, մասնագետների գնահատականների համաձայն, հասել է առավելագույնի (մեկ տոննայի դիմաց մոտ 210 դոլար) և այս ժամանակահատվածում այլևս չի աճի։
Վերջապես, գնաճի վրա կարող են ազդել մարդկանց եկամուտները` աշխատավարձերի աճն ու դրամային փոխանցումները։ ԿԲ-ի գնահատականներով (նախորդ տարիների դինամիկայի վրա հիմնված)` Հայաստանում 2018-20 թվականներին աշխատավարձերը կաճեն տարեկան 6-7%-ով (այժմ այն մոտ 170 հազար դրամ է կազմում կամ 350 դոլար)։
Ինչ վերաբերում է դրամական փոխանցումներին (հիմնականում` Ռուսաստանից), ապա 2017 թվականին դրանք մոտ 15%-ով ավելացել են (նույնիսկ եթե հաշվենք ոչ թե ռուբլով, այլ դոլարով)։ Կայուն ներհոսք է սպասվում նաև 2018 թվականին, հատկապես եթե հաշվի առնենք ռուսական տնտեսության մոտ 2% աճը։
Որքան ավելի շատ գումար փոխանցվի, այդքան ավելի շատ մենք կցանկանանք ծախսել, և այդքան ավելի կարող են աճել գները։ Սակայն ԿԲ-ն դեռ լուրջ ռիսկեր չի տեսնում, այդ պատճառով նույնիսկ այս պայմաններում ցածր տոկոսադրույքներ է պահպանում։